Все новости
Новости
19 теле 2017, 16:46

Шочмо йылмем пагалем

Октябрь тылзыште Республикын кечыже да Экологий идалык лӱмеш «Республикем моктен мурем» республикысе сочинений конкурсым увертарыме ыле. Мишкан селасе Ф. Буляков лӱмеш икымше лицейын 3-шо классыште тунемше Карина Шумаева «Ешыште да обществыште шочмо йылмемын верже» темылан сочиненийым возен, районышто 3 классыште тунемше-влак коклаште сеҥышыш лектын.


Мыйын элем - Пошкырт кундем. Тудо Урал курык воктен верланен. Кундемнан ик изирак лышташ гай лукыштыжо шочмо Мишкан села шарлен. Села воктене Инак эҥер шыргыктен йоген эрта, лышташан, иман чодыра гӱжлен шога. Ломбер, пызлер шыман мардеж дене мутланат. Шошо гыч тӱҥалын, кеҥеж рӱдӧ марте куку мура, шӱшпык шӱшка.

Тыгай мотор пӱртӱсан селаште мыйын йӧратыме, пагалыме марий калыкем ила.

Суртыштем ачам, авам, кочам да кувавам эре марла кутырат. Мыят марла мутланем. Моткоч пагалем шочмо йылмемым. Могай тудо поян, вий-куатан. Кугезе коча-ковамат, родо-тукымемат марий улыт. Нуно марий йÿлам аклат. Кузе сылнын шоктат марий мут, почеламут, муро! Школышто марий йылме урокыш куанен коштам. Ешыште, погынен, марла книгам лудына. Кувавам марла мурым шуко пала, мыйымат туныкта. Шочмо йылме дене возымо газет-влакымат лудаш йӧратена. Кажне кушкыжмын да кугарнян почтальон толмым вучем. Тудо мыланна «Келшымаш», «Чолман» газет-влакым конда.

Кӧ шке шочмо йылмыжым пала, арала, тудын дене кугешна, тудо пошкудо калыкын йылмыжым, йӱлажымат пагала, вес калык дене келшен ила. А тиде умылымаш, келшымаш деч посна коло икымше курымышто илаш огеш лий. Икте-весым колын моштыман, полшаш кумылан лийман, пырля чумырген, келшен илыман. Кунам келшет, ик оян лият, тунам илыш тыныс лиеш.

Кызытсе курымышто самырык тукым йылмым арален кодымо нерген шагалрак шона. Шукыжо рушла мутланат. Тиде сӱретым урем дене ошкылмо годым, школышто, кевытыш пурет гын, ужаш лиеш. Калыкыште ойлат: «Йылме ила - калык ила». Мыйын шонымаште, кажне марий еҥ шочмо йылмым тунемшаш да мутланышаш, марий улмыж дене эре кугешнышаш. Шочмо йылме - аван вÿржö дене толшо поянлык, мемнам шочмо кундемнам йӧраташ да пашаче калыкна дене кугешнаш туныкта. Чыла тиде мыйын чоныштем кугешнымаш кумылым шочыкта, пиалым конда. Шочмо йылме - калыкын чон поянлыкше. Шӱмбел, лишыл, ныжыл, йоҥгыдо шочмо марий йылме! Тый мыланна кушкашна, илашна вийым пуышо памаш улат.

К. ШУМАЕВА.

Мишкан села.
Читайте нас: