Кугу пӱя, изи пӱя

Кугу пӱя йӱдлан гына каналта ыле, очыни. Вӱд воктене кечыгут йоча-влак шолыт - икте толеш, весе мӧҥгӧ кая. Кастене, сомылым пытарен, мушкылташ мият. Ик велне эрге-влак йӱштылыт, вес велне - ӱдыр-влак. Вӱд ӱмбалне кечалтше гай кушшо кадыр писте гыч вӱдыш тӧршташ пешак йӧнан. Йоча-влак вӱдыштӧ йомын, поктыл модыт - куанже мыняре! А тымык верыш, уа-влак декыла кораҥат - теве кушто колызылан вер. Мыйын Вадим шольымат шуко колым кучен конда ыле.

Икана кӱдырчан кугу йӱр эртыш, пӱям вӱд пӱчкӧ. Йогымо верым эрыктыме годым сар вуян кугу кишке толын лекте. Ме изи лийынна, да садлан кугу койын гын веле? Мишкан район У Тымбайыште калык татун, келшен илен - погынен, уэш вӱдым пӱялен, вес кӱварым ыштышт. Ме тунам изи лийынна, кугурак-влак воктен пӧрдынна. Тиде пӱя кызытат уло.

Саде кӱвар гыч ик гана тӧрштышым - вӱд йымач мӱндыркырак ийын кайынем ыле. Комбо кашак воктеке лектым, ала-кудо комбыжо чапаж дене удырале. Комбо-влак шаланен кайышт, а узо комбо ыш лӱд - вуем гыч шолт чӱҥгале. Мый уэш вӱдыш пурен кайышым.

«Мыйын изирак улмем годым кугу йӱр пӱям пӱчкӧ, - ойлаш йӧрата Петя курскай. - Вӱд пакчашке толын ташлыш, а тушто - кол. Воштыл-воштыл, пакчаште колым погышна».

Ферме воктенсе изи пӱят кугу йӱр деч вара ташлен йогаш тӱҥале. Кол-влак йогат, кӧ кертеш, пога. Кугу карп-влакат кодыныт манын ойлышт. Но нуныжо шкем огыт кучыкто - келде денат налаш ок лий. «Вӱдым от румбыкто, карп воктеке йышт гына миет, кок кидетым жабрышкыже чыкет да серыш луктын шолет», - кугурак кокла гыч ала-кудыжо мемнам, изи-влакым, карпым кучаш туныкта. Яндар вӱдыштӧ карпым ужым: пеш моторын коеш, почшым модыктен, пуйто ик верыште кеча. Тольык тыге гына кучыкта мо?

Вӱд воктеч мӧҥгӧ пӧртылмына годым ваштарешна пӱя дек вес йоча-влак каят ыле. Тыгай годым мом ойлат? «Еҥ шуко? Вӱд леве? Румбыктен огытыл?»

Ик гана уремыште ала-кушко куржшо йочам вашлийым. «Ванюш пурен каен», - увертарыш тудо. Моло рвезе-влакат колын шуктеныт, пырля вӱд воктек мийышна. Кугурак-влак рвезым вӱд гыч луктын пыштеныт ыле. Ванюш, мотор изи эрге, серыште кия. Эре воштыл гына коштеш ыле… Тыге кугу пӱя изи йочам нале. Тидлан ятыр ий эртен. Шоналтем, да тудо мыланем пеш изила чучеш. «Ванюш мыняр ияш ыле?» - йодым почтальонка Зоя деч. - «Нылымше классыш лектын ыле», - вашештыш.

Жап улмо да тушкыла корно вочмо годым эре пӱя воктек миен савырнем. Тушто чылажат вес тӱрлын коеш. Илышат вашталтын, меат шукертак кугемынна. Теве юарлыме йӱк шоктыш. Изи йоча-влак ожсо гаяк йӱштылаш миеныт.

Л. ЯПАРОВ.