Все новости
Ял илыш
7 шорыкйол 2020, 16:03

Пийым ашнеда гын, йолташ лийза

Финн-угор калык ожнысек пийым ашнен. Кызыт сонарлаш кучылтмо лайка урлык пий-влакым ончымаште финн-угор калыкын надырже кугу. Западно-сибирский лайка-влакым хант да манси калык деч кондымо, русско-европейский лайкым лукмаште коми калыкын кышаже уло, карел-финн лайкым карел калык могырч лекше пийлан шотлат. Карелка урлык лайкым южо ученыйжо марий лайка пий манеш. Моло калык семынак, марий-влакат ожсек пийым ашнат.

Меат ешыште пий деч посна илен огынал. Тӱрлӧ пийым, но утларакшым тыглай «дворняжка» манметым онченна. Ындыжым коло ий утла охотничий пийым: лайкым, гончийым - ашнена, Володя Саликов йолташем дене руш гончий пий-влакым ончена. Охотничий пийна-влакым Уфаш, Белебейыш, Удмуртийыш выставкылаш, тӱрлӧ таҥасымашыш кондыштарена. Сеҥымашнат уло: Володян Бушуй I пийже Уфа оласе межрегиональный выставкыште коло пий кокла гыч рингыште икымше ыле. Балтачыште республикысе таҥасымашыште кокымшо верым налын. Ынде рвезе пийым кушта.
Мыйын Зара гончий пием Белебей оласе выставкыште рингыште лу пий коклаште икымше верым нале. Республикысе кок таҥасымашыште кок гана кумшо верыш лекна. Зара пиемын латныл медальже уло. Тудлан латик ий темын. Тудым алмашташ Йорга лӱман гончием кушкеш. Мемнан Бушуйым да Зарам «Вести Башкортостана» телеканал дене ончыктеныт ыле. Выставкыш да испытанийлаш коштшыла, шуко еҥ дене палыме лийна. Гончий пий-влакын озашт - Келтей ял гыч В.Т. Яковлев, Калтаса район Актуган ял гыч Ю.Г. Ибакаев да моло денат пеш сай кылым кучена.
Яллаште марла лӱман пий-влак шагалемыт. Мый пийна-влаклан Йорга, Йорта, Шем нер, Шем кӱч, Кадыр поч, Ошеч, Шемеч, Сарвай, Олач, Чатка, Айда, Нюрга, Ош поч, Ушан марла лӱм-влакым пуаш темлем.
Пийын озаже лийшаш. Пийым ончыман, тудым изи улмыж годымак туныкташ да воспитатлаш кӱлеш. Тидлан жапым чаманыман огыл. Кугу пийым ик-кок гана сайын пукшыман, прогулкыш колтыман, жапыштыже прививкым ыштыман (поснак урлык пий-влаклан), витаминым пуыман. Тунам пийна-влак таза лийыт, озаштым куандараш тӱҥалыт. Айдеме ила - пеленже пият ила. Пий гай ӱшанле йолташ илышыште шагал. Таза лийза, пийым ончыза.
В. ИБУЛАЕВ. Шопкер ял, Караидель район.
Читайте нас: