Кожмак еҥ да суапле паша калыклан ушнаш полшат

Эҥер гоч кӱвар, а тушеч мӱндырнат огыл тӧр верыште кумда алан. Ожно чыла пайрем годым тыгай мотор верыште калык гӱжлен, футбол, волейбол дене модыныт, тӱрлӧ таҥасымашым, Сабантуйым эртареныт. А тӱшкан марла куштымаш кеч-кунамат кӱварыште лийын. Сабантуй, сӱан ма, ӱдыр-рвезе-влакын модмашышт але армийыш ужатыме годым ял калык эре кӱварыште куштен. Ожнысо кӱварым шуко вере уэмдыме, пу гыч ыштыме олмеш кызыт южо ялыште пеҥгыде, кӱртньӧ да бетон конструкциянымат ужаш лиеш. Но эҥер воктенсе аланыште марийын чонжо лушкымеш пайремлыме поро йӱла йомын, кӱварыште мурымаш-куштымаш нерген кугурак-влак веле шарнен илат.Кугу Соказаштат тыгак лийын.

Ялын Тӧргымдӱр ужашыштыже ожно пайремым, таҥасымаш-влакым эртарыме алан шудо да коршаҥге дене кушкын шогалын, вольык коштмо верыш савырнен. Тидын нерген кок ий ончыч Пӱнчерыште «Кушталташ йодеш чонемже» пайремыште вашлиймына годым Д.И. Ибашев каласкален ыле. Дмитрий Ишмаевич Мишкан район Тӧргымдӱр ялеш шочын, йочаж годсекак спортлан шӱмаҥын кушкын, куштылго атлетика, поснак ече дене ятыр сеҥымашке шуын. Кызыт Пӱрӧ олаште ила, тусо райбольницын хирургий пӧлкажым, тыгак «Виче марий» мер организацийым вуйлата. Таза илыш-йӱла, спорт чоныштыжо веле огыл илат, тидын шотышто кызытат молылан примерым ончыкта. Ялысе аланын историйжым, калыкын ик еш гае пайремлыме кумылжым шарналтен ойлышыла, Дмитрий Ишмаевич тиде поро йӱлам уэш пӧртылташ шонымыжым почын пуыш. А мо, пеш сай шонымаш, ялжат, калыкшат ойыртемалтше, кугезе вож гыч тӱҥалше историйже поян, тышеч кумда тӱняшке лекше лӱмлӧ еҥ пеш шуко, а верысе калык тыршышан, пашаче. «Тӱҥалмеке, шкенан ял, вер-шӧр дене гына серлагыме ок шу. Ожно мемнан ял воктенсе Кугу курыкышто Тӱня кумалтышым эртареныт, тӱрлӧ кундем гыч марий-влак погыненыт. А молан уэшын тӱвыра пайрем гоч чыла марийым чумыраш тӱҥалаш огыл?» - тыгай ойжо дене палдарыш Д. Ибашев тунам кутырымына годым.

Я. Кугубаев, К. Михайлов, В. Сабиров (шола гыч) йошкар тасмам пӱчкыт.

Тудын ойжо дене келшен, уло ял калык чумыр пашаш ушнен: аланыштым соленыт, эрыктеныт, вольык ынже кошт манын, печен налыныт. Тыге кодший кеҥежым тушто ял пайрем семын пеш чапле мероприятийым эртарышт, марий-влак моло районла гычат миеныт ыле. Икманаш, чумыр вий дене курыкымат савыраш лиеш манме ойым илышыш пуртышт. Поро йӱла семын кажне ийын марий пайремым эртараш шонымыштым тений пандемийлан кӧра шуктен ышт керт.

Стадионым куржталме эстафета дене почыныт.

А Кугу Соказаште яра ышт шинче. Пайрем аланым эшеат саемдаш, пеҥгыдемдаш, сӧрастараш, умбакыже уэмдаш пижыч. Ончыкыжым Тӧргым кӱвар воктенсе аланым тӱшкан каныме верыш савыраш манын, верысе инициативылан полшымо программын грантшым сеҥен нальыч, тӱвыра да спорт паркым ышташ тӱҥальыч. Икымше гана пайремым тарватымышт годым сценым, саварым пу гыч чоҥеныт гын, ынде, кӱртньӧ конструкцийым кучылтын, чыла уэшын ыштышт. Тидлан шкеныштын ялыште шочын-кушшо мастарышт уло - Вячеслав Сабиров. Тудо Пӱрӧ олаште ила, «Аргон» ИП-м вуйлата. Кӱртньӧ гыч художественный ковкым ыштыше, сварке пашалан уста марий рвезын мастарлыкше оласе черкыште, Мишканысе мечетьыште ойыртемалт палдырна.

Вячеслав Александровичын пашажым ужын, моло районласе мечеть-влакымат сӧрастараш ӱжыт, тудлан тазалыкым тыланен кумалыт. Икманаш, йыр пече, капка да тулеч моло сӧраллыкым пуртышо кӱртньӧ дене ыштыме паша В. Сабировын проектше дене ялысе паркыштлан мотор «чурийым» пуртен. А куржталме корно деч посна могай стадион? Парк покшелне 400 метр кутышан, чыла стандартлан келшен толшо йыр куржталме корным ышташ карьер гыч пеҥгыде мландым, кӱм шупшыктышт. Нӧлталын ыштыме куржталме корным ӱмбачше асфальт дене вакшыч. Шонымашышт сай: тышке ял калык ракатланен каналташ, спорт дене заниматлаш кошташ тӱҥалеш, а эн тӱҥжӧ - тӱҥалме пашам шуяш, кажне кеҥежым мурымаш-куштымаш марий пайремым эртараш да «Кандырам» стадионысо пеҥгыдын вакшме корно дене йыр кушташ!
Кундемыштышт шуко лӱмлӧ спортсмен кушкын, кызытат самырык-влак верысе тренер Ю. Айгузинын вуйлатымыж почеш куштылго атлетика, ече, дуатлон да триатлон дене заниматлат, республикыште веле огыл, элысе таҥасымашлаште призер да чемпион лийыт, ятыр спорт мастерым да спорт мастерыш кандидатым куштеныт. Эх, могай куан куштылго атлетике дене заниматлыше верысе самырык спортсмен-влаклан да нунын тренерышт Ю.Б. Айгузинлан!

«Тыгай стадион районыштынат уке, - ойла Юрий Байгузинович. - Тыште тренировкым веле огыл, ончыкыжым куштылго атлетика да эсогыл дуатлон дене республикысе кӱкшытан таҥасымаш-влакым эртараш лиеш. Тидлан изишак ешартыш сомылнам гына ышташ кодеш: куржталме корнышто асфальт ӱмбач эше резинке леведышым вакшаш шонена».

Каныме, пайремлыме, спорт дене заниматлыме… да кеч-кузе манаш лиеш тиде паркым. 30 ноябрьыште тудым почмаш кугу пайрем семын эртыш. Тыгай сеҥымашке шушо ял калыкым саламлаш БР Кугыжаныш Собранийын - Курултайын депутатше Я. Кугубаев, Мишкан район администраций вуйлатышын алмаштышыже З. Шамсутдинова, Мишканысе ял озанлык колледжын директоржо В. Байбулатов да шуко моло уна толыныт ыле. Ялсовет администраций вуйлатыше С.Г. Сергеев, пайремым почшыла, пашам кузе шуктымо нерген радамлен ойлыш, чолгалыкым ончыктымыжлан инициативный тӱшкалан, уло кумылын ушнен полшымыжлан ял калыклан тауштыш.

Паркым ышташ 1 122 000 теҥгем кучылтыныт: 780 тӱжем теҥгем республикысе бюджет гыч ойыреныт, 250 тӱжем теҥгем ялыште шочын-кушшо калык поген, кодшыжым верысе да район администрацийла гыч пуэныт.

«Ялысе калык гына огыл, шукертак вес вере, тора кундемыште илыше землякна-влак шийвундым погаш полшаш тореш ышт лий, уло кумылын ушнышт да пеш кугу эҥертыш лийыч. Мемнан ялчына-влак пашаче, чолга, полшаш тыршыше кумылан улыт. Мылам нунын дене пашам ышташ куштылго, садлан шкенан калыкна дене кугешнымаш кумыл эре чоныштем ила, - ялсовет администраций вуйлатыше С.Г. Сергеев йодышем-влаклан чон почын вашештыш. - Инициативный тӱшкам Тӧргымдӱр ялын шочшыжо, Бирск районын рӱдӧ больницыжын хирург пӧлкажым вуйлатыше Д.И. Ибашев чумырен. Тудо пеш чолга да тыматле айдеме. Спортлан пеш шӱман, шке жапыштыже ече дене Башкирийын сборный командыштыже лийын».

Поро пашам шуктышо-влак гыч чылашт нерген каласкален пытараш огеш лий гынат, Станислав Геннадьевич тиде проектым илышыш пурташ полшышо В.А. Сабировым да икмыняр кожмак еҥым посна палемдыш. Вячеслав Александрович сварке дене ыштыме производствым палыше специалист гына огыл, Кугу Соказа ялсовет гыч Мишкан районын Советышкыже сайлыме депутат улеш. Тудым сайлыше-влакын тыланымашыштым, йодмашыштым, ӱшаныштым шуктенак шога. Ялыште илыше-влак гыч Роман Яикбаев, Петр Минилишев, Игорь Янсубин, Вячеслав Сагитов карьер гыч кӱм шупшыктымаште чот полшеныт, куржталме корным проектироватлаш, разметкым ышташ Всеволод Кугубаев ден Роман Апсаликов полшеныт, кӱртньӧ саварым, сценым да моло конструкцийым ыштымаште Павел Сабиров, Сергей Сергеев, Павел Яркиев ойыртемалтыныт.

Паркым почмо пайремыште сценыште мурымаш-куштымаш озаланыш. У стадионым «кутлаш» Чорай, Тынбай, Кугу Соказа, Бирск районысо Кужнур ялсовет кундемласе самырык спортсмен-влак толыныт ыле. Чылаже 15 командын куштылго атлетше-влак эстафетыште (4х100 м) вийыштым тергышт, пуйто теле тӱҥалме вашеш Сабантуйым эртарышт!

Соказа-влак паркым почмо суапле пашаштым ончыкыжым шканышт гына сай лийже манын огыл, а чыла марий-влаклан ик вере вашлияш йӧным ыштыме, пырля погынен, куаным лош пайлен, пайремым эртарыме поро марий йӱла семын аклат да тидлан ӱшанат.

Авторын фотожо-влак.

Читайте нас:

Главный редактор - Губаев Игорь Иванович.

При использовании материалов гиперссылка на сайт cholman.info обязательна.

Категория информационной продукции 12+

Связь, информационный технологий да массовый коммуникаций сферым эскерыше Федеральный службын Башкортостан Республикысе Управленийже 2016 ий 11 июльышто ПИ ТУ02-01543 № дене регистрироватлен.

Мы в соцсетях:

ВКонтакте - vk.com/cholman

Telegram - https://t.me/cholmantv

Я.Дзен - https://dzen.ru/cholman

ОК - ok.ru/cholmanrb

TikTok - tiktok.com/@cholman.tv

Телефон

Телефон: 8(34783)7-07-97.

Электрон почто

[email protected]

Адрес

Адрес редакции, типографии: 452688, Республика Башкортостан, г. Нефтекамск, Березовское шоссе, 4А, 1 этаж. Для писем: 452688, Республика Башкортостан, г. Нефтекамск, 8-е почтовое отделение, а/я 116, для редакции газеты «Чолман».