Кӧ изиж годым лум чумырка гыч лумъеҥым ыштен огыл гын? Эн кугу чумырка - йол гутлажлан, изиракше (кугу чумырка ӱмбак пышташ) - капшылан, эн изиже - вуйжылан. Нержылан кешырым керлат, шинчажлан шӱч кандарым тушкалтет, упш олмеш тошто ведрам кумыктет, кидым ыштен, ӱштервоштырым кучыктет. Тугай мотор лиеш!
Келгышкырак «кӱнчалтена» гын, молан калыкын тыге ыштымыжым да кушеч тиде йӱла шочмымат пален налына. Мемнан дене телым эре лум лиеш, мӧҥгешла, укеж годым чыла кылмен кертеш манын тургыжланена. А кугезына-влак лум да тӱтыра дене нунын деке тӱрлӧ кӱлеш-оккӱл-влак толыт манын шоненыт. Нуным лӱдыкташ, порештараш манын, лумъеҥ-влакым ыштылыныт да тӱрлын сӧрастареныт. Нер олмеш кешырым келыштарен, пакчасаскам, емыжым ончышо керемет-влакым ӱедыныт. Савырыме ведра - суртышто чыла сай лийже манын, ӱштервоштыр - тӱрлӧ шӱкшак-влакым ӱштын колташ.
Руш кугыжаныште калыкым тынеш пуртымо деч вара тиде сомыл мондалташ тӱҥалын. Уэшын Петр I кугыжа илышыш пуртен.
Кызытсе илышыштат лумъеҥ - У ийын символжо. Уремыште сӧрастарыме кож-влак воктен лум але ий гыч ыштыме Йӱштӧ Кугыза, Лумӱдыр, мӱндырнат огыл Лумъеҥ шогат. Лумъеҥ да лумкува деч посна ик У ият огеш эрте. Шыргыжалше чурийышт пайремым сылнештара, калыкым ваш келшен илаш, икте-весе деке порырак лияш ӱжеш. У ий дене!