Пудий осал чер-влакым - энцефалит ден боррелиозым - кусарен кондыштарен кертеш. Энцефалит рӱдӧ нерв системым лунчырта, садлан айдеме ӱмырешлан инвалид лийын але колен кертеш.
Пудий энцефалит деч прививка арала. Тудым кум йыжыҥ дене, телым але шошо тӱҥалтыште ышташ сайрак. 1-ше ден 2-шо прививка коклаште 5-7 тылзе эртышаш. 3-шо прививкыжым ик ий гыч ыштат. Вара кум ий еда ревакцинаций лийшаш. Кӧ чӱчкыдын пӱртӱс лоҥгаште лиеда, но прививкым ыштен шуктен огыл, тудо экстренный прививкым налын кертеш. 1-ше ден 2-шо вакцина коклаште 1-2 тылзе эртышаш.
Пудий пижын гын, травмпунктыш ошкылман. Тушко 12 шагатыште миен шуын огыда керт гын, пудийым шкаланда лукташ верештеш. Тудым пинцет дене (пӱртӱс лоҥгаш кайыме годым пелен налман) коваште дек лишкырак пижыктен, эркын шупшын лукман.
Тыгай энцефалит шкенжым 25 кече деч утларак палдарыде кертеш але черланыме нерген икымше але кокымшо арняштак шижтара. Температур кӱза, укшинчыкта, вуй, чогашыл, логар корштат, пӱжалтара. Тыгодым врач деке полышым йодын мийыман.