Кузе пачерлан оксам писын чумыраш?

«Жилищные строительные сбережения» республикысе программа тений икымше мартыште пашажым тӱҥалын. Тудо икымше взнослан шийвундым поген, йӧнан ставке дене ипотекым оформитлаш да тыгодымак кугыжаныш деч полышым налаш полша. Программа 2014 ий годсек пашам ышта, но пытартыш ийлаште тушко илыме верым саемдашлан официально черетыште шогышо-влак веле ушнен кертыныт.

Программыште мо эн тӱҥжӧ? Те оксам погеда, а тиде оксадан ик кумшо ужашыжым кугыжаныш тӱла. Программылан республика чумыржо 235,6 миллион теҥге оксам ойыра (Ик ий ончычсо дене таҥастарымаште, тиде кок пачаш шукырак). Тудо 10-11 тӱжем еҥлан сита.

Программыш Российын Башкортостаныште илыше 18 ияш деч кугурак гражданже-влак ушнен кертыт. Эн ондак паспорт дене «Сбербанк» але «Уралсиб» банкыш мийыман. Тушто БР Чоҥымаш да архитектура кугыжаныш комитет вуйлатыше лӱмеш йодмашым возыман. Банкыште тыланда посна счетым почыт. Тушко тылзе еда кумыт гыч лу тӱжем теҥге марте пыштен шогыман. Взносын ик кумшо ужашыжым (кум тӱжем деч шуко огыл) республика тӱла. Тыге оксам эн шагалже кум ий погыман. Тидын деч вара договорым кум ийлан шуен але льготный ипотекым налын кертыда. Программыш ушнышо кажне айдеме ик ийлан 36 тӱжем теҥге оксам, а чумыр ончалмаште 216 тӱжем теҥгем налын кертеш.

Программыш ешге, мутлан, вате-марий да нунын ава-ачашт ушнен кертыт. Тыгодым счетыш, кумыт гыч тӱҥалын, лу тӱжем теҥге марте оксам тылзе еда кажныже пыштышаш. Чумырымо оксалан ик але икмыняр пачерым налын кертыда.

Чумырымо оксалан пӧлемым, пачерым чоҥалтше у пӧртыштӧ веле огыл, вторичный рынкыштат налаш, тыгак пӧртым шке чоҥаш але тидлан мландым налаш, ончыч налме ипотекылан тӱлаш кучылташ лиеш.

Оксам чумырен шуктенда да кугыжаныш деч полыш тетла ок кӱл гын, банклан ончылгоч увертарен, шонымыдам налын кертыда. Чумырымо окса ок сите гын,

программын участникше семын ипотекым льготный ставка почеш (идалыкаш 6-7 процент дене) налаш лиеш. Процентын кугытшо тыгодым кажне еҥлан посна шотлалтеш. Процентын договорышто ончыктымо кугытшо кредитым тӱлымӧ чумыр жап мучко ок вашталт манын, банк гарантийым пуа.

Мутлан, те оксам куд ий чумыренда гын, ипотекым эн шукыжо индеш ийлан пуат.

Льготный кредитын кугытшо погымо оксадан кугытшо деч шога. Кум ий чумыренда гын, - ик миллион теҥге деч шуко огыл, ныл ий але шукырак гын - 1,5 миллион теҥге.

Ситыдыме оксам рынкысе ставке почеш тудо банкыштак налаш лиеш.

Иктаж амал дене банкын йодмашыжлан келшен огыда тол гын, тиде сомылыш созаемщик семын родо-шочшым але йолташ-влакым ушаш лиеш.

Банкыште тыланда счетыш оксам пыштыме графикым пуат. Ик идалыкыште график деч ныл гана кораҥында гын, банк тендам тиде программа гыч луктеш, кугыжаныш ойырымо оксам мӧҥгеш налеш.

Те оксам ончылгоч мӧҥгеш налын кертыда. Но, договорын условийже дене келшышын, кугыжаныш ешарыме оксам пӧртылташ верештеш.