Шӧртньӧ шыже пакчасаскалан поян

Кодшо шуматкечын Нефтекамск оласе рӱдӧ площадьыште икымше шыже ярмиҥга эртыш. Ты кечын ужалыше-влак тӱрлӧ сатум темленыт - фруктым, пакчасаскам, шыжым шынден кодышаш пушеҥгым, вондерым, пеледышым, шылым…

Сентябрьысе ярмиҥга эре пакчасаскалан поян лиеш. А кеҥеж могай игече да лектыш дене куандарымым мыняр пакчасаскам ужалаш кондымо да могай ак дене темлыме гычат тогдаяш лиеш докан. Тиде гана пареҥгым ужалыше поснак шуко койо, адакше килограммжылан 10-12 теҥге дене гына йодыныт.

Шкенан вер-шӧрыштӧ ончен куштымымат ойырен налаш лиеш ыле. Теве, мутлан, Калтаса район Кӱшыл Качмаш ял гыч кресаньык-фермер озанлык вуйлатыше Владислав Бикмурзин 12 тонн пареҥгым ужалаш конден. Тудлан полышкалаш толшо Алевтина акаж ден Галина шӱжарже шке пакчаште ончен куштымо ковыштам, кавуным, кабачокым, кешырым темленыт. Кумылянышт проворынак шогылташ логале, витне: икте иктым, весе весым йодеш, кумшо налнеже… Умбалнырак шке озанлыкыште ончен куштымо уто пакчасаскам ужалыше-влак коклаште Калтаса да Краснокам районла гыч толшо, Нефтекамск олаштак илыше, но ялыште пакчам кучышо але кресаньык-фермер озанлык семын пашам ыштыше эше икмыняр марий ешым вашлийна.

Ты жапыште еҥ-влак телылан мӱйымат налын кодаш тыршат. Темлышыжат ятыр ыле. Икымше мутланыме мӱкшызӧ-влакшак ончычсо палыме лийын кайышт. Мишкан села да Арзамат ял гыч толшо Геннадий Никифоровым да Родион Изибаевым Нефтекамск оласе ярмиҥгаште икмыняр ий ончычат вашлийынна ыле. Тиде ганат нуно Сӧламашыште вераҥдыме мӱкшотарышт гыч пеш тутло мӱйым конденыт, тудым тӱрлӧ кугытан атеш темкален ужаленыт. Кум литран банкыжлан 1700 теҥгем йодыныт. Мемнан почешак радамла еда мӱйым сайлен кайыше-влак, изи совлам кучен, нунын тӱрлӧ мӱйыштым тамлен ончышт да вигак нальыч. А ты кечын сайлен налшашлыкак ыле. Нефтекамск гыч Р. Минязев Калтаса район Чомарысе, олаштак илыше Янгировмыт Бурай район Берлячевыште, вате-марий Мухамедзяновмыт Федоровский район Ермолаевысе отарыште погымо мӱйым темленыт.

Мутат уке, сентябрьыште пакчасаскам утларак ужалат. Йӱштемдымек, шыллан черет шуэш. Тугат сурткайык шылым кызытрак ужалаш кондышо-влакымат вашлийна. Чыве шылым килограммжым 300, лудо шылым килограммжым 450 теҥгелан налаш лиеш ыле. А теве кугурак комбым 1500 теҥгеш акленыт. Тыгай шылым Илиш район Лаяшты гыч индивидуальный предприниматель Глуза Гилязетдинова конден. «130 сурткайыкым ашнем. Комбигым лукташ шкемын инкубаторем уло. Ялыште ялысе семын, пашам тыршен ыштен илыман», - манеш тудо.

Олаште илыше-влак коклаштат ола воктен але ялыште сад-пакчам кучышо еҥ шагал огыл. «Но бензин ак шергештмым, мыняр вийым пыштымым шотлаш гын, можыч, шыже ярмиҥгаште мо кӱлешым погымо денат серлагаш лиеш. Тиде оласе калыклан пешат йӧнан», - каласышт мутланыме годым пазарыште вашлийме палымына-влак.

Э. АПТУЛМАНОВА.