Эн лӱдыкшыжӧ, нунын коклаште вуеш шудымо икшыве да ӱдырамаш-влакын чотышт ешаралтеш. Тиде осал койыш тачысе кечын тӱня мучко шарлен. Тидлан кӧра вес эллаште, Российын олалаштыже 26 июньышто самырык-влаклан наркоманийын эҥгекше, таза илыш-йӱлам кучымо нерген тӱрлӧ акцийым, вашлиймашым эртарат.
Наркотик тазалыклан веле огыл удам конда, тудо айдемым тӱрыснек локтылеш. Тиде аяр еҥым пӱтынек лунчырта: койыш-шоктышыжо лушкыдемеш, шкем пагалымым чарна, психикыже локтылалтеш, йолташ-влакым, варарак ешыжым йомдара, профессийым налын ок керт але улшыжымат монда, преступность корныш шогалеш, йырысе еҥ-влаклан ойгым конда да, конешне, кап-кылжым начаремда. Чаманен каласаш логалеш, наркоман шкеже да тудын родо-шочшыжо-влак айдемын наркотик вапшыш вуйге пижмыжым шукыж годым путырак вараш умылат. Наркоманий - ик жап койышланыме койыш огыл, тиде - неле зависимость, чер, кугу ойго, тачысе саманын туткарже. Эмлалтме курсым эртымекат, айдеме тӧрланен ок шу, ончычсо гай илышыш пӧртылын ок керт. Эсогыл икмыняр ий эртымекат, наркотик тудым шкеж деке «шупшын» кертеш. Но тугодым илышыже эшеат нелемеш: тиде аяр ончыч тудлан весела кумылым пӧлеклен гын, илен-толын, чоныштыжо пусталык деч посна нимом ок кодо. Ӱмыргорнышто вашлиялтше нелылык деч утлаш шонен, еҥ-влак наркотиклан утларак да утларак кумылаҥыт. Но тыгай ошкылын акше пешат шерге.