Нарцисс нерген легенда

- Эргыда, шкенжын чурийжым огеш уж гын, шоҥгеммешкыже ила.

Изи Нарциссын ача-аваже тыгай вашмутлан ӧрыныт, нимом умылыде, Тиресийын ойлымыжым воштылыныт. Жап эртен. Нарцисс вияш кап-кылан, мотор каче лийын шогалын. Шуко самырык нимфа тудым йӧратен шынден, почешыже куржталын. Нарцисс гына нигӧм йӧратен огыл, йӱштӧ шӱм-чонан кодын. 

Икана Нарцисс пӱчӧ-влакым вапшыш поктен. Тыгодым тудым самырык Йӱксавыш нимфа ужын, чашкер кокла гыч качым шыпак йӧратен эскерен. Нарцисс пеш мотор улмаш! Йӱксавышын тудын дене ойлен колтымыжо шуын! Но ойлен кертын огыл. Йӱксавышым Гера юмо карген улмаш. Икана Зевсын нимфа-влак дене модмыж годым Йӱксавыш тудлан Геран Зевс дек толмыж нерген увертарен. Тиде Гералан келшен огыл да Йӱксавышым ойлен кертдымыш савырен. Тиддеч вара Йӱксавыш колмо ойын пытартыш мутшым гына уэш-пачаш ойлен.

Пӱчӧ-влакым поктен, Нарцисс чодыра кӧргыш пурен, лӱдын, йырым-йыр ончыштын. Кенета тудо чашкер коклаште ӱмылым ужын да куштылго йолйӱкым колын.

- Тыште иктаж-кӧ уло? - йодын Нарцисс.

- Уло! - вашештен Йӱксавыш.

- Молан шылат? Кушто улат тый? - аптыранен, угыч йодын каче.

- Тый? - пелештен вашеш йӱксавыш. 

«Йолташем-влак шаярат дыр», - шоналтен Нарцисс.

- Тышке тол, вашлийына,  - ӱжын каче.

- Вашлийына, - куанен пелештен Йӱксавыш да, кидшым шуялтен, чашкер кокла гыч Нарцисс ваштареш куржын лектын. Ӱдырым ужмек, Нарцисс саҥгажым куптыртен кычкыралын:

- Кидетым нал, тый денет кодмеш, мый лучо колем!

Самырык нимфа вожылмыж дене шӱргыжым кидше дене петырен да чашкер коклаш куржын, вара, курыкпомышыш каен, шкетын илаш тӱҥалын. Южгунам тудо чодыра мучко коштын. Шуко жап эртен гынат, Йӱксавыш Нарциссым монден кертын огыл, торжа рвезым утыр чотрак йӧратен, ӧпке утыр кугемын. Йӧратымаш ден ойго Йӱксавышын капшым коштеныт, тудын яндар йӱкшӧ гына кодын. Ынде пиалдыме Йӱксавыш нигӧн ончык огеш лек, лач кычкыралме йӱклан гына вашешта.

Нарцисс тугак кугешныл коштын, иктымат йӧратен огыл. Тудым шуко нимфа йӧратен. Икана нуно, погынен, Афродита юмо деч сӧрвален йодыныт:

- Кугу Юмо, туге ыште - Нарцисс вашмутде йӧратен шындыже.

Вашмут олмеш Афродита леве мардежым колтен. Тудо самырык нимфа-влакын шогымо аланышт гоч чоҥештен эртен. Ныжыл кидше дене нунын кап-кылыштым ниялтен, шӧртньӧ ӱпыштым шалатен.

Волгыдо шошо толын. Нарцисс кече мучко чодыраште лийын. Икана кужу жап сонарыште коштын гынат, нимом кучен огыл, пеш чот ноен, вӱдым йӱмыжӧ шуын. Изэҥер дек миен, лап лийын, яндар йӱштӧ вӱдшым кошталнеже улмаш. Кенета рвезе тӱҥын: эҥер пундаш гыч тудын ӱмбак пешат чевер чуриян еҥ ончен. Нарцисс вӱдыштӧ шкенжын шаулажым ужмо нерген шоналтенат огыл. Мыняр ты чурийым эскерен, тунар чотрак тудо келшен. 

- Кӧ улат, палыдыме мотор ӱдыр? - изэҥер ӱмбак тайнен йодын тудо. - Молан вӱдеш шылынат?

Мотор чурий тӱрвыжым тарватен, но ойлымыжым Нарцисс колын огыл.

- Вӱд гыч лек, йӧратымем, -  кидшым шуен, сӧрвален йодын тудо шаулажым. - От уж мо, кузе мый индыралтам?

Мотор йотъеҥат, кидшым шуен, шкеж дек ӱжын, Нарцисс воштылмылан тудат воштылын. Нарцисс йӧратымыжым шупшалнеже улмаш - тӱрвыжым йӱштӧ вӱд нӧртен. Изэҥерын вӱдшӧ толкыналтын, да мотор чурий йомын. 

Нарцисс сер гыч изэҥер пундашыш ончен шинчен. Вашеш тудым шонышо тӱсан шӱргывылыш эскерен. Кенета Нарцисс умылен:  

- Могай ойго! Шкемым шке йӧратен шынденам мо? Вӱдыштӧ шауламым ужамыс. Тугеже, мылам илышашат уке. Вес тӱняш каем гын, индыралташ ом тӱҥал. 

Нарцисс утыр кошкен, вийже чылт шулен гынат, вӱд воктеч кораҥ кертын огыл - шаулажым ончен.

- О Кугу Юмо! Мыйым каргеныт! - ойгыж дене шортын колтен рвезе, тудын шинчавӱдшӧ яндар вӱдыш чӱчалтын. Вӱд ӱмбалне оҥго-влак шарленыт, мотор чурий йомын.

- Ит кодо мыйым, пӧртыл! Мый тыйым эше йӧратен ончынем! - лӱдын кычкыралын Нарцисс.

Вӱд лыпланен, да пиалдыме рвезе адак шкенжын шӱргывылышыжым ужын. Нарцисс индыралтын, тудым ончен, Йӱксавыш  ойгырен, качылан полшаш тыршен.

- Могай ойго, - манын Нарцисс.

- Ойго, - вашештен Йӱксавыш.

- Чеверын, - вийдыме йӱк дене пелештен Нарцисс.

- Чеверын, - чодыра коклаште Йӱксавышын ойган йӱкшӧ йоҥгалтын. 

Ойгырен-ойгырен, Нарцисс колен. Йӱксавыш утен каен шортын. Моло нимфа-влакат пиалдыме рвезым чаманен шортыныт. Нуно чодыраште шӱгарым кӱнченыт, но качын капшылан мийымек, тудым муын огытыл. Нарциссын пытартыш гана вуйжым пыштыме вереш ош пеледыш пеледын. Мотор, но йӱштӧ пеледыш. Нимфа-влак тудым нарцисс манын лӱмденыт.