Все новости
Сылнымут аланыште
5 шорыкйол 2019, 14:36

Сылнымут лаштык

Вячеслав Абукаев 1958 ий 26 декабрьыште (документ почеш 1959 ий 5 январьыште) Мишкан районысо Токтар ялеш шочын. 1991 ий гыч СССР (Россий) Писатель ушем член, Олык Ипай да Яныш Ялкайн лӱмеш премий-влакын лауреатышт, Марий Элысе искусствын сулло деятельже, Марий Элын калык писательже лийын. Ӱмыржӧ вучыдымын 2008 ий 29 майыште кӱрылтын. Ила гын, тений 60 ияш лӱмгечыжым вашлиеш ыле… Тиде кечым ушыш налын, 50 ияш лӱмгечыже вашеш ямдылыме, а, уке лиймекыже, пелашыжын да лишыл йолташыже-влакын савыкташ пуымо ойпого гыч икмыняр почеламутым лудаш темлена.

Почеламут ӱстелеш ок возалт

Почеламут ӱстелеш ок возалт.

Почеламут ушешат ок возалт.

Почеламут шӱм-чонеш возалтеш,

Почеламут оҥым кӱрышт лектеш.

Почеламут ок возалт кагазеш.

Почеламут ок возалт пера ден.

Почеламут возалтеш вӱр ден.

Почеламут возалтеш йӱкланен.

Почеламут возалтеш туге,

Кузе ош тӱняш аза шортын толеш.

Почеламут шӱмым кӱрышт шочеш…

Но кузе тудо тушто шочеш

Да вара ӱстембаке возеш,

Мый тидым тачат ом пале,

А молан палаш тидым кӱлеш?..

Почеламут ок возалт ӱстелеш…

***

Мый илышлан омыл ӧпкелыше,

Ом вучо пиалым кава гыч.

Агурыш ом тӧрштӧ эн келгышке,

Ом кошт кажнылан вуй савалын.

Манеш гын иктаж: пиалдыме,

Уке ший шергашыже, шерже,

Мотор тувыржат кия налдыме,

Ок мошто иктат йӧратенже;

Манеш гын иктаже: чон орлыкшо

Туржеш кылмыктен тудым кочын,

Аклен огеш мошто моторлыкшым,

Коштеш вӱдалтен шоҥго качым… -


Манам мый тунам: муро кумылым

Шижде лӱҥгенат гын шепкаште,

Пиалым йӧршешак от умыло,

А мыйын пиал - кидкопаште.

Улам илышлан мый куаныше,

Эҥертыш йолташ - мыйын шӧртньӧ.

Волгалтше ший ер гай ончалтыш ден

Омаш савырна суксо пӧртыш.

Манам мый: кок шӱмын тӧр кӱлткымӧ,

Чон икшывын шыр шыргыжалме

Лияш туныкта мыйым лӱддымӧ,

Пиалым тичмашын шижалын.

***

Илыш - модыш,

мӧр пеледыш.

Калыкмут.


Илыш - модыш, мӧр пеледыш,

А покшелныже - коршаҥге.

Тидым, шӱлыкем леведын,

Мые умылышым шаҥге.


Илышемын мӧр саскаже

Йӧршын, йӧршын ыш пелед мо?

Ала мый, ораде, шкеже

Тудым шӱмлан шым пӧлекле?


Але шошым, май эрдене,

Мӧр аланым покшым налын?

Але йӱштӧ кумыл дене

Эртенам, шижде, тошкалын?


Санденак чевер кеҥежын

Ом уж ямжым, шыргыж-модын?

Санденак чонем мардежым

Со шижеш эр тымык водын?

Илыш - модыш, мӧр пеледыш,

А покшелныже - коршаҥге.

Тидым, шӱлыкем тоҥедын,

Мые умылышым шаҥге?

***

Мо тыгае илаш

пиалыште?

Мо тыгае илаш

устан?

Шукертсек миен омыл ялышке,

Шукертсек шӱм-чонем пуста.

Очыни, кызыт шочмо кундемыште

Шочмо юж ден шӱла чылажат.

Мый ик татлан чыла тыш кондем ыле,

Юзо але окмак лиямат.


Юзо омыл. Окмак манме шулдо.

Чоныштем ияжат дыр ила.

Мыланем кызыт ок сите шулдыр

Чоҥешташ шочмо-кушмо солаш.


Шукертсек миен омыл мый мӧҥгыш,

Санденак дыр нужнаҥын чонем.

Санденак лийынам дыр кӱчемдыш,

Санденак ом му шкемын чынем.


Мом ойлаш? Шӱм-чонем эмганен гын,

Очыни, лучо эплын илаш.

Шочмо верыш шагатлан мием гын,

Ӱмырешлан лиеш сусырташ.


Санденак тиде мыжык олаште

Мыжыкланылын лучо йӱлаш.

Тиде южым да южын куатшым

Камвочмеш, шуҥгалтмешке шӱлаш.

(В. Абукаев-Эмгак. Ойпого. Йошкар-Ола. 2008 ий.)
Читайте нас: