Чонышто лиеш гын йӧсӧ

- Валерий, палыме шуэш ыле, кузе Екатеринбург олаште илыше самырык марий рвезе почеламутым возаш кумылаҥын?

- IX Марий самырык тукым слётышто лиймем годым самырык активист-влак Раисия Сунгурова, Таня Япаева (кызыт Токтарова), тиддеч ончыч Алексей Ибулаев дене палыме лийынам ыле. Почеламут-влакым марий йылме дене возаш нуно кумылаҥденыт. Адакшым слётысо калык дене вашлийме годым кумыл шкеак нӧлталалтеш, тыгай годым чонышто вий кушкеш, ала-кушеч муза толын лектеш. Марий сборникым лукташ ик сылне ӱдыр кумылаҥден, кугу тау тудлан, тыглайже мый аршашым погаш омат шич ыле.

- А молан сборникым «Чон гыч лекше» манын лӱмденат?

- Мыйын почеламутем-влак шӱм-чонышто шочыт, чонлан куштылго але йӧсӧ - чыла почеламутыш возеш, молан манаш гын вес еҥ-влаклан почылт ом керт, а кӧргыштӧ кучаш йӧсӧ. Мыняре кучен кертам, кучем, но вараже шуко погынат, пуйто вӱд дене тич темше ведра гыч йоген лектеш.

- Сборникыш кунамсе почеламут-влакым чумыренат?

- Ик ужашышкыже армий радамыште лийме годымсо почеламут-влакым пуртенам, армий деч вара марла возымым чарненам. Кум ий нимом возен омыл, а вара чон почылтын, йӧратымаш толын да возаш тӱҥалынам. Марий Элыште лийме годым эше кугурак кумыл тарванен, кок ий коклаште почеламут-влак почела-почела шочыныт.

- Книгам лукташ иктаж-кӧ надырым пыштен мо?

- Сборник лукташ шке вием пыштенам, полышым кычалын омыл. Вес элыште илыше йолташем-влаклан колтенам, икмыняр экземпляржым туныктышо-влаклан пӧлекленам, школеш коденам.

- А книгатым кузе налаш лиеш?

- Кӧ йодеш, нунылан пӧлеклаш тыршем. Почто дене колтем але шке миен кучыктем.

Л. МИХАЙЛОВА мутланен.

Ала колат, йӧратымем,

От кол гынат, ну мо, йӧра,

Эх, пеш келшен

вичкыж тӱрвет,

У илышемын - ӱжара!

Мылам улат тый ӱжара!

Шинчет гынат, уке гынат,

Кава ӱмбалне ояра,

Вашталт кая кумылемат.

Йокрокланем ужде тачат,

Монден ом керт мотор тӱсет,

Возаш шонем эре тылат

Прамай письмам, кеч умылет:

Молан улам тыгай окмак,

Кузе модеш шокшо вӱрем,

Шеҥгелне нӧлталтеш пурак,

Ты мый лӱмемым йӱлалтем.

Лӱмем почеш кӱвар-влакат

Йӱлат, йӱлат, волгалтарен

Кумда тӱням: мылам, тылат!

Шинчаштына куан сескем!

***

Ик ошкыл гына...

Мом тудо пуа?

Ойгыжым коден,

чон мурым мура,

Волен возын ваче гыч кӱ...

Мланде йол йымач

ӱлык порвола,

Вучат у илыш ден у вий!

****

Пудештын шӱмем, йӧраташ огеш вашке.

Ю тулым йӧртен, пудыртеныт сортам.

Шонем: ну молан шочынам ты тӱняшке?

Осалым ом кучо - мый поро улам.

Изи ӱмыремым ужаш ден ужаш ден

Мый кажне йолташлан садак пӧлеклем.

Шым возо кагазыш чыла шонымашым.

Тый умыло иктым: кодем тыланет.

Кузе онченам ӱмбакет, тый шарналте.

Тек шӱдыр гай йылгыжын мыйын шинчам.

Таза лий. Чонан кайыкетым ужате.

Каем каватӱрыш, чевер ӱжараш.

Нигӧ огеш пале, ок шинче лӱметым.

Вурсашыс кодеш шкем гына мыланем.

Шылтен моштенам тунар келгын айдемым,

Сай илышым веле тудлан сугыньлен.