«Куржам мый, куржам шочмо ялыш…»

Чукоткышто служитлымыже годым отпускыш кеҥежым сагынен толеш ыле. А ынде, элнан кечывалвел кундемыштыже, мӧҥгешла, идалык мучко телым ок уж. «Айда, - манеш, - ынде ече дене походыш тарванена, шочмо кундемнан чодыраж ден чашкерлажым шерын лектына, кумда пасу ден олыклаж гоч ече дене коштын савырнена…»

А икана Чукотка гыч толмыж годым май мучаште, лачак Пограничникын кечыж годым, Пӱрӧ вӱд йоген эртыме верла дене Курыквуй гыч Кемий марте йолын каенна ыле. Эҥер, коремла, чашкерла, курыкла гоч эртыме годым айдемын шинчаш перныдыме могай гына лукым, янлыкым, кайык-влакым ужаш пернен огыл.

Ты каныш кечылаште телым вашлийме походыш лекна. «Ноябрь тылзын пытартыш кечыж ден декабрьын икымшыжым ушена!» - адак воштылеш пограничник йолташем.

А вет, шоналташ гын, кызытсе саманыште илышна тугай: шочмо вер-шӧрнам мурысо гай «ӧндал савырналме» ок шу, южгунам машина дене гына ӧрдыж гыч кудал эртена але тора кундемыш шинчаончалтышнам виктарена, пуйто каналташ каена. Но шочмо кундемнан шӧртньӧ гай поянлыкше йол йымалнак, моторлыкшо воктеннак! Тӱткынрак ончалаш, кидым шуялташ да, ӧрканыде, тарванаш веле кӱлеш…