Тӱҥ пашана - пеҥгыде шинчымашым пуаш

- Олина Вячеславовна, икымше урокда кузе эртымым шарнеда мо?

- Благовещенск педколледжыште тунеммына годым Мишкан районысо Пекшек школыш практикыш миенна ыле. Тунам мемнан дене пырля Надежда Ивановна Бушкова ден Елена Аблеевна Мадиярова лийыныт. Молан дыр тушто эртарыме руш йылме дене лудмаш урок эрелан ушеш кодын. Йоча-влак дене теле нерген текстым лудынна. Уроклан телымсе узоран окнам сӱретленам, вет тунам сӱретым, урокышто кучылтшаш материалым чыла шке ямдылыман ыле. Тугодсо жап поснак оҥай лийын. Мыйын оем дене педколледжыште пырля тунемше йолташем-влак келшат, шонем.

 - Кӧм «Тиде мыйын наставникем» манын кертыда? Молан?

- Туныктышо семын паша корнем Мишкан районысо Эшым школышто тӱҥале. Тиде мыйын тунемме школем. Шке наставникем-влаклан Светлана Мандияровна ден Вениамин Сергеевич Кутлияровмытым шотлем. Светлана Мандияровна школышто класс вуйлатышына ыле. Пашам ышташ мийымеке, нуно мылам эре полшеныт: мероприятийым ямдылаш, документ-влакым оформитлаш туныктеныт, ой-каҥашым пуэныт. Нунылан «Чолман» газет гоч пеш кугу таум каласем. 

-  Жап ончыко кая, технологият эре уэмеш. Пашаш толмыда деч вара тачысе кече марте туныктымо паша чот вашталтын мо?

- Чын, жап ончыко кая, технологият уэмеш. Кызыт школышто урокым намияш проектор ден экран, интерактивный комплекс, ноутбук-влак полшат. Тӱрлӧ презентацийым, видеом кучылташ лиеш. Йоча-влак кӱлеш информацийым Интернетыште кычал муын кертыт. Тыгодымак тӱрлӧ платформо дене паша, курс, вебинар, документаций шуко жапым йодыт. Туге гынат туныктымо пашан эн тӱҥжӧ тачысе кече мартеат вашталтын огыл манын шонем. Вет туныктышын тӱҥ пашаже - пеҥгыде шинчымашым пуаш.

- Тендан пашам ыштыме жапыште тунемше-влакын койышышт кузе вашталтын?

- Конешне, илыш вашталтме семын ончыкылык тукымын койышыжат вашталтеш. Кызытсе йоча-влакым телефон деч ойыраш неле. Тидлан верчын икте-весе дене вашлийын мутланымаш, книгам лудмаш шуэнрак вашлиялтыт. Тыгодымак кызытсе йоча-влак ӧрын огыт шого, Интернетыште информацийым вашке муын кертыт, тӱрлӧ гаджет дене пайдаланаш вашке тунемыт.

- Кузе шонеда, кызытсе илышыште педагог ден наставник могай лийшаш улыт? 

- Кызытсе илышыште педагог-наставник чулым, у технологий-влакым шымлен шогышо, эре уым кычалше, моштымашыжым, палымыжым  ӱдыр-рвезылан пуэн моштышо лийшаш.

- Кызытсе образований системыште мом вашталтеда ыле?

- Кеч-могай образований системын сайжат, ситыдымашыжат улыт. Кызытсе системыште, мутлан, деятельностный подходым кучылтмашым, проект паша-влакым ыштымашым, функциональный грамотностьым вияҥдымашым сайлан шотлем. Дистанционно тунемме годым шуко нелылыкым шижна, но очно тунемаш лийдыме годым тыгай формым кучылташ пеш йӧнан. Образований системым саемдаш эн ончыч туныктышо профессийын престижшым нӧлталаш условийым ышташ кӱлеш манын шонем.

- Йодыш-влаклан вашешташ жапым мумыланда пеш кугу тау! Пашада ушныжо, тунемше-влак сай шинчымашышт да сеҥымашышт дене куандарышт.