Самырык-влак профессийым ойырымо корнышто

Журналист - профессий огыл, Юмын пуымо ӱнар. Игорь Ивановичын ойлымыж гыч мемнан тыгай умылымаш шочо. Тиде специальность дене вузым тунем лекме нерген дипломым налме гына профессиональный журналист лийын шумым ок ончыкто. «Журналист тачысе илышым ужын, тудым почын ончыктен моштышаш, кызытсе саманын ойыртемжым возен, вес гана ончыкылык тукымланат историй семын лудаш негызым пыштышаш», - профессиональный пашажын ик эн тӱҥ могыржым тыге палемдымыж дене келшыде ок лий. Писатель, публицист Жарко Петан тидын шотышто тыге возен коден: «Волгыдо ончыкылык нерген политик-влак, эртыше нерген историк-влак тургыжланышаш улыт, кызытсе волгыдо илышым журналист-влаклан почын шогыман».

Студент-влаклан вашлиймаш келшен. «Чолман» газетын шочмо да кушкын толмо корныжымат пален налыныт. Нунылан чынак оҥай чучын: кузе республикысе марий-влаклан газет Уфаште але марий-влак шукын илыме, шочмо йылме дене савыкталтше газет-влак улмо Мишкан да Калтаса районлаште огыл, а Нефтекамск олаште вожым налын да ош тӱняш лектын?

И.И. Губаев йодыш-влаклан раш да тичмаш вашмут-влакым пуэн. Икмыняржым ончыктена:

- Кузе журналист лийман?

- Тидлан эн ончычак кумыл кӱлеш. Лийын кертшашетым чонет дене шижшаш улат, шонкален-вискален рашемдыман. Изинек шуко лудман, уш-акылым пойдарен, мастарлыкым, усталыкым школ парт коклаштак таптен кушман. Илышын чыла шӧрынжым умылаш тунемман. Тӱняужмаш, интеллект кӱкшыт деч посна эше йылмым палыман. Тудым чын кучылтын, лудшылан келшыше, шонкалаш таратыше оҥай материалым возен кертше айдемым мый профессиональный журналист кӱкшытыш шуын манын кертам.

- Могай жанр дене возымо лудшо-влаклан утларак келша?

- Пытартыш ийлаште еҥ-влак лудаш ӧрканаш тӱҥалыныт. Кугу, келге содержаниян публицистикылан жапым ойырен, шонкален лудын шинчыше шагалем толеш. Увер-аҥарым гын Интернет да телевидений гочат пален шогат. Почеламутым, мыскарам, эсогыл такмак-влакым йӧратат. Шке калык йӱла да тӱвыра дене кылдалтше темым эскерат. Но теве школ паша, шочмо йылмым тунемме, келге шинчымашым кушеч налме, кузе тудым пойдарыме нерген пӱсӧ йодышлам каҥашымашке пеш огыт ушно манын кертам, тиде лончым кӱлешанлан огыт шотло чай… Туге гынат кеч-могай жанрынат шке лудшыжо уло.

- Кызытсе журналистика нерген мом каласен кертыда?

- Ты саманыште тудын корныжо куштылго огыл. Илышыш Интернет, телевидений,  глобализаций, электрон технологий-влак шыҥен толмылан кӧра гына огыл… Кугыжаныш кучемын, мер калыкын, айдемын умылен моштымышт деч шога: мо да кунаре калыклан кӱлеш, можо уто але ок сите? Могай виса дене да кузе тидым аклыман? Поснак изи изданий-влаклан тыгай илыш пасум келын эрташ неле. Но нелылыкым сеҥаш тыршен ошкылмаш ешартыш вийым муаш полша. Журналистын пашаже, тыршымыже, возымыжо шӱм гыч лекше йогын гай калыклан лишыл гын, тудо телевизор да Интернет толкын коклаштат лудшыжым муэш.

- Чын журналист мо дене ойыртемалтеш, могай тудо лийшаш? 

- Тидын нерген мутланымаш тӱҥалтыштат каласенам ыле. Тугеже, эше изишак ешарем: ушан, пеҥгыде шинчымаш негызан, тиштым, йылмым келгын палыше творческий айдеме. Икманаш, профессиональный журналист - тиде илыш пӧрдемын шуко шӧрыныштыжӧ шуаралтше, кызытсе илышын ойыртемжым калыклан чын почын шогышо…  политик,  психолог, туныктышо, эрудит але кеч-кузе вес семын манын кертыда. 

Пытартышлан шке ойнам тыге мучашлена: вашлиймаш пеш оҥайын эртыш, тудо чылалан пайдале лие, шуко уым пален налаш полшыш.