1949 ий 6 июльышто шочын (шочмо кагазыштыже 23 июльым ончыктымо), корнысо туткарлан кӧра 6 июльыштак мемнан коклаште уке лие…
Тудо жаплан Ю.В. Андуганов финн-угор тӱняште кумдан палыме шанчыеҥ ыле. Ятыр ий Марий кугыжаныш университетыште пашам ыштен, пытартыш ийлаште Югор кугыжаныш университетысе Юграсе калык-влакын йылме, историй да культура институтыштым вуйлатен.
Ош тӱняш толшо кажне еҥ, жап шумек, илыш дене чеверласа. Но тудын «ӱмыржӧ» еҥ-влакын шарнымаште эше ятыр-ятыр ий илен кертеш. Юрий Владимировичымат шанче тӱняште гына огыл, шочмо-кушмо Краснокам районысо Ушмен ялыштыжат порын шарнат. 25 июльышто вий-куатым пуэн шогышо шочмо пӧрт пырдыжешыже тудлан лӱмлымӧ шарнымаш оҥам пижыктышт.
Ты кечын шанчыеҥын шочмо суртшо воктен погынышо-влакын ойыштат пеш поро ыле. Шарналтышт тудын пеш келге шинчымашан, кумда илыш ончалтышан, икмыняр йылмым палыше улмыжым, студент годсек мемнан вел диалектысе мут поянлыкым, шочмо йылмынам келгын шымлымыжым, землякше-влак дене кылым кучен илымыжым, шке калыкна верч чон йӱлен тыршаш кумылаҥдымыжым, самырык ӱдыр-рвезе-влакым ончыкыжат тунемаш кумылаҥден шогымыжым, Марий университетыште «Рия-рия» ансамбльым вуйлатымыжым да молымат.