Башкортостаныште эртыше сайлымаш нерген

1. Пелыже утла сайлыше йӱклаш миен

Рӱдӧ избирательный комиссийын шотлымыж почеш, тений тыгай праваже улшо 2989078 еҥ гыч 1545913-шо (51,7%) йӱклаш миен. Чылаже 110 депутатым сайленыт: пелыжым - партийный списке почеш, пелыжым - одномандатный округлаште. Ола ден районлаште эше верысе Советыш депутат-влакым сайлымашым эртареныт. 

«Эн ончычак йӱклымашке ушнышо да кумыл йодмо почеш кӧм-гынат ойырышо Башкортостанысе калыклан таум каласыман. Тиде пеш чын. Моло ийласе семынак, яллаште илыше-влак шукынрак миеныт, тыгодымак кугу олалаште илыше-влакат чолган ушненыт манын кертам. Мыланна парламентнан                                                                                                                           обществын структурыжым ончыктымыжо кӱлешан», - каласен республика вуйлатыше Радий Хабиров.

«Ынде сӧрымым шуктымо тыглай огыл тат лишемеш. Те амбициозный цельыш шуын кертше улыда. Башкортостаныште чылажат шотлан толеш манын ӱшанем», - палемден «Единая Россия» партийын председательже Дмитрий Медведев.

2. Кампаний да сайлымаш ласкан эртеныт

Ты сайлымаш кампаний, моло ийласе дене таҥастарымаште, эн пассивный лиймыла чучеш. Кандидат-влак оксам шагал кучылтыныт, конкурент-влакым «шӱктарен огытыл», а еҥ-влакым шке цельышт да задачышт дене палдареныт. Тидым партий-влак шкештат пеҥгыдемденыт да сайлымаш ласкан, законым пудыртылмаш деч посна эртыме, иктешлымашыж дене келшымышт нерген каласеныт.

«Сайлымаш кампаний годым «шокшо линийыш» 321 еҥ йыҥгыртен, 102 еҥ йодмашыжым возен колтен. Сайлымаш закон-влакым пудыртылшо лийын огыл», - палдарен Рӱдӧ избиркомын вуйлатышыже Илона Макаренко.

Вес ий Башкирийыште кок кугу кампаний лиеш: мартыште Россий президентым, сентябрьыште республика вуйлатышым сайлыман. Тенийсе сайлымашым шкешотан экзаменлан шотлаш лиеш - тудо республикыште сайын эртен.

3. Пелыже утла составше вашталтын

У парламентыш куд партийын еҥышт пуреныт: «Единая Россия» партий эн шуко йӱкым поген, вара КПРФ, ЛДПР, «Справедливая Россия - патриоты за правду» каят, одномандатник семын Еҥ-влакын правашт шотышто Советым вуйлатыше Зульфия Гайсина («Новые люди»), «Зеленые» Российысе экологий партийын сопредседательже Руфина Шагапова эртеныт.

Парламентыште шкенжым шке темлыше ныл еҥ уло. 

Уэмдыме парламентын икымше заседанийжым визымше октябрьыште эртарат. Депутат-влак председательым, алмаштышыже-влакым сайлат, кӧ могай комитетыште пашам ышташ тӱҥалмым рашемдат. Ямдылыме пашалан чыла фракцийын депутатыштым ушышо оргкомитет вуйын шога. Тудак депутат-влаклан йӱклаш лукшаш темлымаш-влакымат рашемдышаш. 

4. Ятыр мер пашаеҥ эртен

«Парламентыште шуко у еҥым ужына, коклаштышт кумдан палыме еҥ-влакат улыт. Нуно депутат пашаштат шкеныштым чолган ончыктат манын ӱшанена», - каласен парламентын спикерже Константин Толкачев. 

Чынак, лӱм-влакым шергалаш гын, тӧра ден директор-бизнесмен-влак шагалрак, шукыракше мер пашаеҥ улыт. Тиде коронавирус шарлыме годым волонтер семын, СВО-што улшо-влаклан гуманитарный полышым погымаште тыршыше, стратегийым гына возен огыл, тыглай еҥ-влаклан илышыште вашлиялтше нелылыкым сеҥаш полшен кертше еҥ-влак. Тыгодым преемственностят аралалт кодеш - южо депутатше кокымшо але кумшо гана сайлалтын, еҥ-влак нуным палат да пагалат.  

Тений сайлыме депутат-влак коклаште республикылан шагал огыл пайдам кондышо палыме еҥ-влакат улыт. Тиде джиу-джитсу дене тӱнямбал чемпион, ММА-н кучедалшыже, республикыште кучедалмаш школ-влакым почшо Джефф Монсон, олимпийский чемпион Алина Загидуллина, художник-карикатурист Камиль Бузыкаев, бард Рамиль Бадамшин да молат.   

5. Правительствыште кум еҥ алмаштеш

Каласыман, Радий Хабиров сайлымашым правительствыште вашталтышым ышташат кучылтын. Депутатыш кандидат-влак коклаште вице-премьер Илшат Тажитдинов, образований министр Айбулат Хажин, чрезвычайный ситуаций шотышто кугыжаныш комитетын председательже Фарит Гумеров лийыныт. Нуным чылаштымат сайленыт, садлан ынде могай пашам шукташ тӱҥалшашым ойырышаш улыт - закон почеш икганаште депутатат, тӧрат лияш ок лий. Кумытынат кӱлешан направлений-влаклан вуйын шогеныт, Радий Хабиров нуным акла. Садлан Курултайыш куснымым кораҥдыме огыл, карьерыштышт у йыжыҥ семын аклыман.