Все новости
Самырык тукым
30 теле 2019, 20:59

Шочмо йылмем пагалем

Пошкырт кундемнан изирак лышташ гай лукыштыжо шочмо Усола ялем шарлен. Ялна воктене Шалтык эҥер шыргыктен йога, а шола могырышто ер верланен. Керемет курык воктен лышташан, иман чодыра гӱжла. Ломбер, пызлер шыман мардеж дене мутланат. Шошо гыч тӱҥалын, кеҥеж рӱдӧ марте куку мура, шӱшпык шӱшка.

Тыгай мотор пӱртӱсан верыште мыйын йӧратыме, пагалыме марий калыкем ила.
Суртыштем ачам, авам, кочам да кувавам эре марла кутырат. Мыят марла мутланем. Моткоч пагалем шочмо йылмемым. Могай тудо поян, вий-куатан. Кузе сылнын шоктат марий мут, почеламут, муро! Школышто марий йылме урокыш куанен коштам. Ешыште, погынен, марла книгам лудына. Кувавам марла мурым шуко пала, мыйымат туныкта, эше «Ош пеледыш» калык ансамбльыш мураш да кушташ коштеш. Мый ковам дене пырля марий сӱан йӱлам ончыктымаште лийым. Марий тувыремым чиен шогальымат, чонемлан чот ласка лие. Коваем почеш вичкыж йӱкем дене сӱан мурым шуялтышым, вара «кандыраш» ушнен тавалтышым.
Шочмо йылме дене возымо газет-влакымат лудаш йӧратена. Кажне кушкыжмын да кугарнян почтальон толмым вучем. Тудо мыланна «Кугарня», «Чолман» газет-влакым конда.

Кӧ шке шочмо йылмыжым пала, арала, тудын дене кугешна, тудо пошкудо калыкын йылмыжым, йӱлажымат пагала, вес калык дене келшен ила. А тиде умылымаш, келшымаш деч посна коло икымше курымышто илаш огеш лий. Икте-весым колын моштыман, полшаш кумылан лийман, пырля чумырген, келшен илыман. Кунам келшет, ик оян лият, тунам илыш тыныс лиеш.
Кызытсе курымышто самырык тукым йылмым арален кодымо нерген шагалрак шона. Шукыжо рушла мутланат. Тиде сӱретым урем дене ошкылмо годым, школышто, кевытыш пурет гын, ужаш лиеш. Калыкыште ойлат: «Йылме ила - калык ила». Мыйын шонымаште, кажне марий еҥ шочмо йылмым тунемшаш да мутланышаш, марий улмыж дене эре кугешнышаш. Шочмо йылме - аван вÿржö дене толшо поянлык, тудо шочмо кундемнам йӧраташ, калыкна дене кугешнаш туныкта, а мыйын чоныштем кугешнымаш кумылым шочыкта, пиалым конда. Шочмо йылме - калыкын чон поянлыкше. Шӱмбел, лишыл, ныжыл, йоҥгыдо шочмо марий йылме, тый мыланна кушкаш, илаш вийым пуышо памаш улат!

Н. ТАШМУРЗИНА,
Усола тӱҥалтыш школын 4-ше классыштыже тунемше.
Шаран район.
Читайте нас: