Все новости

Кузе Изий Лаймыр мончаш пурен

Тиде паша кодшо курымын 70-ше ийлаштыже лийын. Изийын 30 ийым эрталтыше Лаймыр эргыже подылаш йӧратен. Айык кечыжым парня дене шотлаш лийын дыр, садлан ватыжат еш гыч поктен колтен.

Редакцийын архивше гыч налме фото.
Редакцийын архивше гыч налме фото.

Ожно «шӱртӧ мучашетым» мончаште шолтеныт. Аваже поген шуктен огыл ала мо, арака мончашак кодын. Ожнырак марий-влак, тул деч шекланен, мончаштым сурт-пече деч торашкырак, пакчаш вераҥденыт.

Лач Шорыкйол кечын мончаш олтенытат, рӱмбалгымек, Лаймыр мончаш ошкылеш. Кудашеш. Лампым чӱкта. Кӱ ӱмбалан выньыкым поньыжеш да шокшыж дене пӱжалт шинча. Онча, теҥгыл йымалне ала-мо йылгыжеш. Волен ончалеш - черык арака. Подылеш. Пеш куатле. Кыралтеш. Адак подылеш да кыралтеш. Кумшо гана подыл кыралтмек, нойымо гай лиешат, лакаш кӱзен шинчеш. Тыгодым воктекыже кок ӱдыр толын шогалеш. «Лаймыр, тыште мом шинчет? Айда сӱаныш каена», - маныт да, рвезым кок кидше гыч кучен, монча гыч наҥгаят. Вургем деч поснак, чарайолын келге лум гоч виклан изуремыш луктыт. 

Кенета Лаймыр шӱртня да «Высмылла, Кугу Юмо» манын колта. Ӱдыр-влак тыманмеш йомыт. Тыкырык покшелне шкетын шогылтеш. Мом ышташ? Лум гоч мӧҥгыжӧ каяш йӱштӧ. Лишыл пӧртыш куржын пура. Пӧртӧнчыл кӱварыште кийыше выньыкым налын, вожылмо вержым петыра. Суртысо-влак ондак лӱдыт, вара аптыранат. Лаймыр мо лиймым радамлен каласкален пуа. 

А ты суртышто аваж ден кок ӱдыржӧ гына иленыт. Ачашт колен, ӱдыр-влак марлан лектын огытылат, пӧръеҥ вургемышт лийын огыл. Нимом ышташ ӧрмыж дене озавате Лаймырлан ӱдырамаш тувыр ден портышкемым да вуеш пидаш ялукым шуялта. Тудыжо, «Тау, йӧра, пӧртылам» манын, уремыш лектеш. Кая, но шке суртшо декыла огыл, вес могырыш ошкылеш улмаш. Ферме гыч пӧртылшӧ ӱдырамаш-влак, тудым Васлий Кугызалан шотлен, лумеш ураш пижыт. Мемнан дене тыгай йӱла уло - шкет коштшо мӧчӧрым лумеш урыман. Лаймыр кычкыраш тӱҥалеш. Доярка-влак умылат, ӱдырамаш тувырым чийыше да ялукым пидше еҥ мӧчӧр огыл улмаш. Лаймырет кынелеш, лумжым почкалта, мо лиймым ойла. «А тый вес могыркыла каетыс, айда ужатен колтена», - маныт ӱдырамаш-влак да суртшо велыш ошкылтат.

А тушто тудым йомдареныт. «Молан узак уке, ала монча пушеш аҥырген?» манын, аваже кычал мия. Онча, кудашме да чийышаш вургем чыла уло, а еҥже - уке. Пошкудо-влак дене пырля пӧрт да вӱта коклаште, моло вере кычал пытарат. Лаймыр ик вереат уке. Ынже шойышт манын, яра (дробьдымо) патрон дене лӱйкаленат ончат… Теве тыге Изий Лаймыр Шорыкйол арнян мончаш пурен. 

Автор:И. ПЕТРОВ. Маядык ял, Дӧртыльӧ район.
Читайте нас: