Все новости

Ӱчым ыштен

«Изи годсыдам шарналтыза. Эргыеҥын изажын, ачажын, ӱдырын акажын, аважын мом ыштымыштым ужын, тудланак тунеммышт шуэш. Мыйынат тыгак ыле, - мутшым тӱҥале Меҥлияр павай. - Мыйын кок изам ыле: кугуракше - Метрий, изиракше - Миклай. Когыньыштынат кидышт чылалан толын. Кугуракше гын ургашат, товар-кӱртньӧ пашаланат, мурашат пеш кертеш ыле. «Зингер» ургымо машина дене шкаланжат, йолташыже-влакланат вургемым урген, тумыштен пуэн. Мыят, тудым ончен, тӧчен, йодыштын, изишак тунемым. Тувырым рончен, пӱчкын, уэш урген, мастарышкак савырнышым, манаш лиеш.

Изам торф лукмаш оксам ышташ мийышат, тушеч «Вятский» музиканым налын тольо. Икмыняр семым сайынак шоктен, да пылышыжымат маска тошкалын огыл. Самырык пагытыште, шкеат паледа, сын-кун моторлык - икте, а эше рвезе музиканым шокта гын, ӱдыр-влак тудын йыр кармыла пӧрдыт. Ялын эн ончыл йыгытше лият. Но тыгай рвезе лияшлан шокташ тунемаш кӱлеш.
Изамын укеж шеҥгеч музиканжым шупшкеденат, темдыштынат тӧчем ыле. Колынам ыле, конешне, - шокташ тунемашлан йӱдым пычкемыш мончаште ик арня шупшкедыман.
Но могай йӱдым шокташ тунеммаш? Кечывалым музиканым кучымемым шижеш гынат, «Ит логал, ит тӱкӧ, пудыртет але изи улат» веле манеш ыле. А мылам уже 15-16 ий лийын. Могай изи? Нунын дене пырля пашам ышташ але имне дене куралаш изи омыл. А музиканым кучаш изи улам? Шокташ тунемам гын, ала пошкудышто илыше Пикась (Пеш мотор ӱдыр, ала-кунамак шинчаш логалын.) мыйым ончалеш манын шоненам ыле.
А йӱдым мончаште шокташ тунемме нерген ойлыманат огыл. Кас шумек, изам музиканжым сакалта да уремыш, ӱдыр-рвезе модмашке, вашка ыле. А мыланем огешат кучыкто, огешат туныкто. Ну, шыдем лекте вет. Ну, шонем, арамлан мо шольыч 4 классым 8 ий тунемын (А мый чынак 4 классым 8 ий тунемым. Моланжым-можым иктаж гана каласкалем). Шоктыктем мый але музиканетым. Комдык шындыме кепкетым туран упшалтем.
Ик кастене изамын куш кайымыжым эскерен мийышым. Ӱдыр-рвезе модмаш пытышат, изам ден таҥже, кӧгӧрченла шыве-шыве мутланен, йырым-йырышт мо лиймым шижде, ял мучашкыла ошкыльыч. Мый - шыпак почешышт. Пытартыш пӧрт деке миен шуычат, музиканым нуж коклаш шынден кодышт да коктынат мончаш пурен кайышт. Мый тыш-туш ончальым да писын гына музикан кӧрыкым кӱзӧ дене пӱчкым, а монча ончыл омсам тӱжвач тоя дене чараклышым. Шкеже, пӧрт омсам пералтен, «Мончашкыда вор пурен!» манын кычкыральым да мо лиймым ӧрдыж гыч ончаш тӱҥальым.
Оза, лампым кучен, куржын лекте, омсам перкален кычкыра: «Лекса, порын йодмо годым кайыза!» Ончем… изам, мончан олым вуйжым шӱтен, ондак шке ӱлыкӧ тӧрштыш, почешыже таҥжым волтыш. Юлт веле койыч, куржыч. Почешышт оза шӱшкен кодо. Мый, мӱшкыр кучен, пӧрдал воштылам. Тунар оҥай.
А эрдене, мо шонеда, кӧ мыйым рӱзен кынелтыш? Чын, изам. Кидыштыже музикан… Кидше дене ыш шу, конешне… Но мутшо… шинчаончалтышыже… Вуйысо эн кӱшыл пачашыште верланыше нервешем логале (Ондак мыйым тыге ончен вурсат гын, 4 классым ик ийыште тунем пытарем ыле). Ночко пырысиге гай туртын, лӱдын кийышым. Йӧра эше ачам пален ыш шукто. Тунам, мутат уке, воштыр пучымыш логалеш ыле. Тыге мыйын музикан шокташ тунемме шонымашемлан мучаш тольо. А фронтышто кидем йомдарымек, шонымашат пытыш».

Изображение Tatyana Kazakova с сайта Pixabay

Читайте нас: