Ушкал уло - шӧр уке

Мый Иванлан марлан лектымат, кумытын - мый, пелашем да мыйын авам - илаш тӱҥална. Сӱан деч вара кузыкым пуэдаш тӱҥальыч. Иванын аваже мыланна ола презым пуыш. Ме тудым ончен кугемдышна. Вес ийжылан презылыш. Пеш куанышна, шӧр-торыкан лийына, шонышна. Вучо! Юмо ок пуйыро гын, ок лий улмаш. Шӧржӧ вишкыде, тамдыме ыле, чыла презылан пукшаш вереште. Тугат вес ийжыланат, ала шӧржӧ нугыдемеш манын, тудо ушкалымак кодышна. Уке, ыш нугыдем.

Тулеч вара ола ушкалым нална. Тудыжо, кузе презылыш, туге пушкедаш тӱҥале. Ветеринар ден зоотехникымат кондышна, нӧлпӧ ден тумо шӱмымат шолтен йӱктышна гынат, нимо ыш полшо. Мом ышташ? Ужалаш - кӧ налеш, шӱшкылаш - явык. Авай ден пошкудо-влак колхоз председатель дене мутланен ончаш каҥашым пуышт. Ик эрдене Иван дене правленийыш кайышна, могай ойго дене мийымынам ойлышна. Озанлык вуйлык лӱштымӧ пашмак дене вашталташ келшыш.

Пашмакым мӧҥгына налын кондышна. Шӧржӧ нугыдо, тамле ыле. Мыланна келшыш. Кок кече оралтыште ончышнат, кӱтӱш колтышна. Кастене кӱтӱм вашлияш мийышым, а ушкална… шылын. Уло пашам кудалтен, кок кече кычална, кумшо кечылан веле муна. Конден, лӱшташ шинчым, ик литр шӧрат ыш погыно. Шӱешыже оҥгырым сакен, уэш кӱтӱш колтышна. Оҥгырат ыш полшо, садак шылеш ыле. Шылын коштын, шӧржӧ пытыш, шкеже ӧрдыш. Телылан тудымак кодышна. Презыла гын, ала пӧртылаш тӱҥалеш, шонышым. Презыланат, шӧрланат ышна уҥо. Мартыште ужален колташ вереште.

Вара презылышаш пашмакым нална. Шкеже шеме, саҥгаштыже ош пале уло, поч мучашыже ошо. Апрельыште презылыш, нугыдо тамле шӧр дене куандараш тӱҥале.

Апрель эртыш, май шуо. Латикымше майыште кӱтӱ лекте. Меат ушкалнам кӱтӱш колтышна. Кок кече ваштарешыже налаш мийышым, вара чарнышым. Нигуш кайыде, шылде, виклан пӧртылын. Куанышна, ушкаллан уҥышна манын шонышна. Тыге кок арня эртыш. Кенета ушкал кӱтӱ гыч шӧр деч посна толаш тӱҥале. Кок кече шӧр ыш лият, кумшо кечыжлан кӱтӱм вучаш мийышым.

Теве мыйын ушкалем эҥер гоч кӱвар дене лектеш, водарыште шӧржӧ уло. Чот куанышым! Ушкалемым ӧндальым, вӱчкышым, ниялткален, поро мутым ойлен, воктенже ошкыльым. Пӧрт воктек шуна, ушкал палисадник воктеке шогале, мый капка почаш ошкыльым. «Мий, пуро» манын, шойыкем ончальым - ушкал уке. «Куш йомо?» - шонен, йыр ончышт шогем. Теве тудо палисадник ӧрдыж гыч толын лекте, капкаш пурыш. Иван оралте покшелне кочкыш ведра дене шога, ушкалым пукшынеже. Кенета, кочкыш ведражым пӧртӧнчык шынден, ушкалым вӱташ пастырен кайыш:

- Вучо теве, пукшем. Презылан огыл, мыланнат шӧрет уке.

- Кузе уке? Пырля толна, водарыштыже шӧр ыле, - мый чылт ӧрым.

- От ӱшане гын, ончал. Адак пошкудо дек шӧрлан кайыман.

Мый, ӱшаныде, вӱташ ончальым, чынак, шӧр уке.

Эрлашыжым адакат ушкалым налаш мийышым, воктечше шымак код. Капкашкат пырля пурышна. Ушкал вигак вӱташ ошкыльо. Ме - почешыже. Вӱташ пурышат, пӱгӧ гай кадыргыш, шойыл йолжым нӧлтале, чопкытен чызыжым сугыраш тӱҥале. Шкенжым шке «лӱшта»: ончыч ик могыржым кочко, вара - весыжым. Ме тӱҥын, нимом ышташ ӧрын шогена. Ик мутымат пелештыде, вӱта гыч лекна, пӧртӧнчык миен шична.

Мый кенета магыраш тӱҥальым. Авай ӱдырнам вӱден лекте:

- Мо лие? Молан шортат? Ала сырышда? Тылат магыраш ок йӧрӧ, нелашан улат.

- Кузе от магыре, ныл ийлан - ныл ушкал, иктыжат шот дене шӧрым огеш пу. Молан тыге? Вожылмаш - ушкал уло, шӧрым еҥ деч налына.

- Магырыметым чарне. Мыйым ида воштыл. Тиде ушкалым ужалыза, шемым але йошкаргым налза, тӱсыштышт ош пырче ынжак лий. Вӱта оза ош тӱсым ок йӧрате, сандене эҥгекым ыштылеш, - каласыш авай.

- Йомак, - мане Иван.

- Йомак огыл. Фермыш пуымо ушкалда эрлашыжымак пушкедмым чарнен, ынде эн шуко шӧрым пуа, маныт.

- Авай, тиде чын.

- Тыге гын, налза ик тӱсаным.

Тыгак ыштышна. Шкенжым шке кочшо ушкалым ужалышна. Каҥгыш ял гыч йошкар ушкалым налын кондышна. Тыге ушкаллан уҥышна: шуко тамле шӧрым пуаш тӱҥале, кӱтӱ деч вара эре шке пӧртылын. Южгунам шоҥгыеҥын мутшылан от ӱшане гынат, вуешет возеш гын, ӱшанаш тӱҥалат. Мый шкеже ола ушкалым йӧратем, но мемнан йӧратыме деч гына ок шого улмаш.

Читайте нас:

Главный редактор - Губаев Игорь Иванович.

При использовании материалов гиперссылка на сайт cholman.info обязательна.

Категория информационной продукции 12+

Связь, информационный технологий да массовый коммуникаций сферым эскерыше Федеральный службын Башкортостан Республикысе Управленийже 2016 ий 11 июльышто ПИ ТУ02-01543 № дене регистрироватлен.

Мы в соцсетях:

ВКонтакте - vk.com/cholman

Telegram - https://t.me/cholmantv

Я.Дзен - https://dzen.ru/cholman

ОК - ok.ru/cholmanrb

TikTok - tiktok.com/@cholman.tv

Телефон

Телефон: 8(34783)7-07-97.

Электрон почто

[email protected]

Адрес

Адрес редакции, типографии: 452688, Республика Башкортостан, г. Нефтекамск, Березовское шоссе, 4А, 1 этаж. Для писем: 452688, Республика Башкортостан, г. Нефтекамск, 8-е почтовое отделение, а/я 116, для редакции газеты «Чолман».