1 апрель - Воштылчык кече

Мыскара чоным эмлаш полшаВӱдшор тылзын икымше кечыже мыскараче-влакын чоныштат ташлыше вӱд гай кумылым тарвата. Чу, отат шиж, мыскара йӧре ондаленат кодат. Шаярчык-влакын койышышт, мыскара ойпидышышт, илышын тыглай сӱретшымат воштылчык семын ончыктен моштымышт айдемын чонжым паремдаш полшышо эм гай, манаш лиеш. Мыскарам умылен моштыдымыжлан гына тудо аяр семын логалын кертеш. Но мемнан лудшына-влак авторна-влакын возымо мыскараштым куанен лудыт, тыгай годым газетым кидыш налме деч вара эше кок-кум кече воштыл коштына, маныт. Поро йӱланам шуктен, теният 1 апрель вашеш мыскарам возгалаш йӧратыше лудшына-влак коклаште «Ший пера» конкурсым иктешлышна. Ты гана Воштылчык кече лӱмеш шергакан пӧлекым Дӧртыльӧ район Искуш ялысе авторна Валерий ГАЛЕЕВ сулен нале. Ме тудым саламлена да у ойлымашыжым лудаш темлена.

Пакча орол

Ожнырак молан дыр мемнан Искуш ялышке Тарасовка ял гыч руш вате-влак, вӱдвараш ведрам сакен, шинчалан киярым, ковыштам ужалаш толыт ыле. Мемнан авана-кована-влак тыгай пакчасаскам куштен моштен огытыл дыр манаш гын, чын огеш лий. Маядык, Уяде колхоз пакчалаште марий вате-влак чыла тӱрлӧ пакчасаскам ончен куштеныт. А вара, кӧлан мыняр кӱлын, колхоз гыч пашадар шотеш тунар возыктен налыныт. Ялыште калык шуко лийынат, колхозышто паша чот гӱжлен, чыла участкыште тыршен ыштеныт.

Поген налме ковышта кӧлан ситен, а кӧланже ситенат огыл. Тыге мемнан Искуш ялыште икмыняр еш налде кодын. Ковышта, пареҥге огыл гынат, садак телылан шинчалташ, шӱрӧ шолташ, когыльылан да моло тӱрлӧ кочкышым ямдылаш кӱлеш. Кӱлешыже кӱлеш, да мом ыштет, кушеч налат?

Пошкудо Уяде ялыште Ангасяк колхозын пеш кугу ковышта пакчаже ыле. Тудлан эҥер воктене эн сай верым ойыреныт, садлан ий еда шуко пакчасаскам налыныт.

Ял изи улмылан кӧра паша вержат туштак веле лийын. Ял вате-влак чылан ковышта пакчаште пашам ыштышт. Сонарзе Егор павай арамлан огыл тудым «верысе радиостанций» манын лӱмден ыле: чыла манеш-манешым тушеч колын пӧртылыныт.

Искуш гыч Ангасякыш Уяде гоч кайыме годым саде пакча воктеч эрташ кӱлын. Ик гана идым тылзын Романлан Ангасяк больницыш пӱй луктыкташ мияш логалын. Кайымыж годым урем дене, пӧртылмыж годым чодыра воктеч эртен. Тыгодым пакчаште пеш моторын гына койшо ковыштам ужын шуктен. «Молан йӱдым ковышталан толаш огыл?» - шоналтен колтен кенета.

Кастене рвезе-влак Уядыш кас модмашке тарванат. Кум йолташ - Аркаш, Роман, Печу - вес лишыл йолташыштым, йошкарвуй Эчаным вашлийыт. «Чӱчӱ, мый Ангасяк больницыш пӱй луктыкташ мийышым, - манеш Роман. - Пӧртылмем годым тендан колхоз пакчаште погыдымо ковыштам ужым. Эрла йӱдым ме кумытын «кӧстенеч» дене миена. Тый мемнам чодыра воктен вучо. Мыланна ковыштам руаш, нумалаш полшет». «Йӧра, вучем. «Кӧстенеч» лиймек, ик вуй ковышта денат орва теммеш нумалаш келшем», - манешат тудыжо, йолташ-влак ойырлат.

Шыже кече писын эрта. Кас шуэш, йӱдалга. Клубышто «Молодая гвардия» кинофильм лиеш манын возымо, но ала-могай амаллан кӧра киномеханик толын кертын огылат, кином огыт ончыкто. Йолташ-влак уремыште трактор воктен шогылтыт, рвезе-влакын мӧҥгӧ каен пытымыштым вучат. «Ковышта шолышташ каяш але уке? Лӱдыкшынрак чучеш - сай паша огыл вет», - шонат. «Айста каена», - манеш Роман. «Лӱддымӧ еҥ курыкым савыра, лӱдшӧ еҥын чонжо йолвундашке вола» манын, Уяде ялын колхоз пакчаже велыш корным кучат.

Миен шуыт. Тракторыштым, эҥерым вончыде, кӱвар воктен шогалтен кодат. Йырым-йыр пич пычкемыш - ик метр ӧрдыжтӧ шогышо еҥымат от уж. Мардежанлан кӧра чодыра гӱжлымӧ гына шокта. Ялыште чарныде пий опта. Йырым-йыр ончат, шӱшкат - йошкарвуй Эчан огеш кой. Толын огыл. Мешакым налын, метр кужыт нужым келын, пакчаш ковышталан пурен каят. Тудыжо тений пеш чаплын умен. Мешак почеш мешакым темаш пижыт.

Кенета пылышыштлан оҥгыр йӱк солна. «Аркаш, ончо! Эдукын каське (шылше) ушкалже ковыштам кочкын коштеш, - манеш Печу. - Осал улмыжлан шӱешыже оҥгырым сакеныт». «Кочшо, кочшо, йолаже тудлан возеш», - лорген воштылеш Роман. Ончат, ушкал манмет олян гына нунын деке лишемеш. Тӱткынрак ончалыт гын, ушкал огыл - айдеме. Ушкал семын оҥгырым рӱзен толеш.

Печу ден Роман чошт гына эҥер воктек шикшалтыт. Аркаш ковышта коклаш шуйнен возеш. А тиде пакча орол, Сайдий, мурен-мурен толеш улмаш. «Печа печым печыла, казалан рожым коден» манме жапыштыже Аркаш рошт кынел шогалеш да, «Казалан огыл, Аркашлан рожым коден» манын, шырпе наганым луктын ылыжта. Наган йӱкшӧ тымык йӱдым пычал гыч лӱйымыла сургалтара. Чыланат лӱдыт, пычкемыш шыже йӱдет волгалт кайыме гай лиеш. Эҥер воктен нӧлпыштӧ шинчыше тумнат ӧрткен чоҥешта. Рвезе-влак орол лӱен манын шонат. Аркаш йолташыже-влаклан шырпе наганже улмо нерген ойленат огыл улмаш. «Пуштыт!» - кычкыра орол. «Аркаш, чонан улат?» - йодылда Печу. «Эргым-влак, мыйым ида гына пушт ынде. Мый тендам «ом уж». Мыняр ковышта кӱлеш, тунар оптыза», - лӱдын-чытырен пелештен, оролет писынрак мӧҥгешла соптыртатен ошкылеш.

Ял мучаште, кӱвар воктен, йошкарвуй Эчан Сайдийым кӧстенеч дене вучен. Искуш ял гыч Печу, Роман да Аркаш ковышталан толшашышт нерген тудо ороллан ончылгоч ойлен улмаш. «Яра кид дене огыт тол, ик литр аракам кондат», - манын. Садлан оролет лӱмынак «Печа печым печыла, казалан рожым коден» манын мурен. Коктын вашлиймек, Эчан «Павай, кушто кӧстенечет?» манын йодеш. «Кӧлан - кӧстенеч, кӧлан - сар. Йӧра, лӱен ышт пушт. Теве пуляже пылыш воктечемак шӱшкен кайыш», - манеш орол. «Эй, коктын гына подылаш шоненам ыле, ыш лий ынде», - манын, йошкарвуй Эчан мӧҥгыжӧ ошкылеш. Сайдий тракторын, фар тул дене корным волгалтарен, чодыра корныш пурен кайымыжым ончен кодеш…

Читайте нас:

Главный редактор - Губаев Игорь Иванович.

При использовании материалов гиперссылка на сайт cholman.info обязательна.

Категория информационной продукции 12+

Связь, информационный технологий да массовый коммуникаций сферым эскерыше Федеральный службын Башкортостан Республикысе Управленийже 2016 ий 11 июльышто ПИ ТУ02-01543 № дене регистрироватлен.

Мы в соцсетях:

ВКонтакте - vk.com/cholman

Telegram - https://t.me/cholmantv

Я.Дзен - https://dzen.ru/cholman

ОК - ok.ru/cholmanrb

TikTok - tiktok.com/@cholman.tv

Телефон

Телефон: 8(34783)7-07-97.

Электрон почто

[email protected]

Адрес

Адрес редакции, типографии: 452688, Республика Башкортостан, г. Нефтекамск, Березовское шоссе, 4А, 1 этаж. Для писем: 452688, Республика Башкортостан, г. Нефтекамск, 8-е почтовое отделение, а/я 116, для редакции газеты «Чолман».