«Чолманлан» бизнес-план

Мыскара да чын нерген кок тӱрлӧ ой коштеш. Ондак ойлат ыле: «Кажне мыскараштат ик ужашыже чын». А кызыт «Кажне мыскараштат ик ужашыже гына мыскара, кодшыжо - чын» маныт. Кеч-мо гынат кок шонымашыштат чынже уло докан.

Мый эре шоненам: «Чолман» газетым подпискым ыштыше веле лудеш. Но, ужамат, йоҥылышенам. Кызыт «Чолманын» тиражше 1487 экземпляр гын, чынжымак мыняр лудшо улмым палаш манын, тудым кок-кум пачаш шукемдаш кӱлеш. Фантазер, маныда? Фантазер омыл. Моланжым умыландарем. Иктаж гана тендан деке толшо газетым ешда деч посна эше мыняр толшо еҥ, пошкудыда лудмым шотыш налында? Подпискым ыштен огытыл, но лудыт…

Тидын шотышто адакат Езбика акайын мутшым шарналтем. Тудо районлан гына огыл, республикылан палыме еҥ. «Кызыл тан» газетын журналистше туддеч интервьюм налынат, каласен: «Тыйын нерген статья лекшаш, эскере». «А йӧра, рахмат», - малден Чепа акайна. «А тый кузе лудат, газетшым от налыс. Лудашлан возалташ кӱлеш», - каласен журналист. Езбика акай кӱсенже гыч 1000 теҥгем луктынат, «Мыйын лӱмеш подпискым ыште», - оксажым шуялтен. Тулеч вара вес ийжылан шке возалтын. Тачат «Кызыл танымат», «Чолманымат» налеш.

Йӧра, кок-кум пошкудыда газетым садак пурен лудеш. Лудашыже лудыт - тиде, мутат уке, сай. Но газетын тиражше ок шукем, а шагалемеш. Вара иктаж кугу тӧра мыняр газет лекмым ончалеш. Тудо вет пошкудетат пурен лудеш манын огеш шоно. «Марий-влаклан шке газетышт ок кӱл гын, петырыман, мо виеш луктын лудыкташ», - манеш. А вет тыгат лийын кертеш. Кертеш.

Да, мыскара манмаште, тыланда, газетлан возалтше-влак, у бизнес-планым темлынем. Те тендан дек пурен коштшо еҥлан тымарте газетдам яра лудыктеда ыле? А тачысе кече гыч 15 теҥгелан лудыкташ тӱҥалза. Шерге огыл, киоскысо деч кок пачаш шулдырак. Йӧндымӧ, маныда? Да нимат огыл, те вет газетым шке оксаланда серыктенда, а тудо тендан кӱшеш яра лудеш. А мо, те тудлан спонсор улыда мо? Тудын возалташ оксаже уке малда. А тендан уто лийын мо? Просто шке кӱсенысе окса жалке. Теве шотлен ончыза - тылзеш 4 номер, идалыклан - 52. 780 теҥгеш погына. Да тиде окса дене те идалыкаш подпискым ыштен сеҥеда. Ик еҥлан гына лудыктеда гын, тыге лектеш. А кок, кум, ныл еҥлан гын? Перспектива манмет кугу. Пел идалыкаш подпискын акше - пел литр арака да закуска. Ынде шоналтыза, пел идалык тиде пелым пошкудылан йӱктеда, ынже рушт манын, пукшеда. А чынжым гын, пошкудыланат каласаш кӱлеш: «Айда, пошкудем, «Чолманлан» возалтына».

Ф. БАЙТУКОВ.