Все новости

Нацпроект-влак: Куд ий коклаште писын вияҥман

Кугыжанышна элысе калыкын илышыжым саемдашлан куд ий коклаште 28 триллион теҥгем ойырышаш. Владимир Путин еҥ-влакын илыме верлаште: олалаште, поселкылаште, яллаште - сай лектышыш шуаш задачым шынден. Калык тиде вашталтышым кагазыште гына огыл, илышыште ужшаш. Чылаже 12 направлений дене пашам ышташ палемдыме. Башкортостаныште нацпроект-влакым илышыш шыҥдараш 175,1 миллиард теҥгем ойырат. Тиде оксам молан кучылташ шонат, калыклан могай пайда лийшаш?

Владимир Путин:

Главная задача нацпроектов — реальные позитивные изменения в жизни каждого российского гражданина и каждой семьи.


Демографийлан - 34,4 миллиард теҥгем
2016-шо ий годсек элыште икшывым шагалрак шочыкташ тӱҥалмым шотыш налаш гын, тиде тӱҥ проект-влак кокла гыч иктыже. Тиде оксам молан кучылтыт?
Нужнанрак илыше ешлаште шочшо икымше икшывылан тылзе еда 10 тӱжем теҥге дене тӱлат (куд тӱжем наре ешлан), шуко икшыван еш-влаклан 6 процентан ипотекым пуэдат, ОМС кӱшеш 2 тӱжем наре ЭКО процедурым ыштат, 2019 ийыште Уфа, Белебей, Кумертау олалаште, Стерлитамак, Мечетле, Белорецк, Зианчура, Салават, Краснокам, Бурай, Чекмагуш, Уфимский районлаште 2019-ше ийыште 19 йочасадым чоҥат але реконструкцийым ыштат.
Тазалыкым аралымашлан - 16,4 миллиард теҥгем
Тений 18 йоча поликлиникым да йоча поликлинический пӧлкам капитально ачалат. Дӧртыльӧ да Туймаза олалаште кок у йоча поликлиника пашам ышташ тӱҥалеш. 22 фельдшер-акушер пунктым чоҥат але ачалат, 27 куснылшо медицинский комплексым налыт. Тидлан 625 миллион теҥгем кучылташ шонат.
Кадр йодышым шотыш кондаш 216 миллион теҥгем ойырымо. 2018 ий мучаште республикыште 1150 врач да 973 кокла медперсонал ситен огыл гын, 2019 ий икымше кварталыште Башкортостаныште эше 185 врачым, кокла профильный образованиян 216 специалистым пашаш налме. Но ты йодышым умбакыжат шотыш кондыман.
Шӱм-вӱргорно да онкологий чер ваштареш кучедалаш 7 миллиард теҥге утла кучылтыт. Верласе сосудистый рӱдерлаште у оборудованийым шындылыт, ангиографический установка-влакым ешарат. Тыгай рӱдерлаште эн ончычак инфаркт але инсульт дене черланыше-влакым эмлат. Тидыже черле еҥ сайынрак тӧрланен кертше манын ышталтеш. 2000-ше ийла тӱҥалтыште инсульт деч вара 90% пациентын ӱмыржӧ кӱрылтын гын, ынде ты чот 10-20 процентлан шагалемын. Тыгодым кок кумшо ужаш пациентше поликлиника гыч шке ошкыл кая.
Уфаште онкодиспансерын у хирургий корпусшым пашаш колтат. Уфаште, Кумертау, Нефтекамск, Стерлитамак, Октябрьский, Салават олалаште, Белорецк, Бирск, Дуван районлаште амбулаторный онкологий полыш рӱдерлам почыт. Тиде еҥ-влаклан шке илыме верлаштак эмлалташ йӧным ышта.
Рӱдӧ район больницылаште кызытсе жаплан келшыше у оборудованийым шындат.
Образованийлан - 17,5 миллиард теҥгем
Лишыл кок ий коклаште 21 у школым почыт. 2024 ийлан школлаште кокымшо сменыште тунемше йоча кодшаш огыл. Ты йодыш поснак Уфаште пӱсын шога. Уфимский районысо «Миловский парк» илыме комплексыште 1225 веран у школым ыштат. Тидлан республикын бюджетше гыч оксам ойырат. Булгаковышто 825, Жуковышто 375, Чесноковкышто 640, Иглиношто 640 веран школлам чоҥымо проектлам республикысе адресный инвестпрограммыш пуртымо.
Ялысе вер-шӧрыштӧ але изирак олалаште верланыше 198 школын материально-технический базыжым уэмдаш йӧным ыштат.
Тӱвыралан - 6,3 миллиард теҥгем
2024 ий марте селалаште 1 тӱвыра-досуг учрежденийым капитально ачалат да 26-ым чоҥат. Ты сомыллан 2,1 миллиард теҥгем ойырат.
Шке коллективышт уке улман населенный пункт-влаклан куснылшо, шуко функциян 10 тӱвыра рӱдерым (автоклубым) налыт. Интернетыш лекташ лийман у модульный библиотека-влакым почыт, любительский творческий коллектив ден НКО-влаклан грант дене полшат.
Илыме вер да йырвел средалан - 6,4 миллиард теҥгем
Илыме верым 1,5 пачаш шукырак (идалыклан 2,3 гыч 3,7 млн кв. м марте) чоҥаш шонат. Республика Вуйлыкын пашажым шуктышо Радий Хабиров тидым амбициозный, но шукташ лийме сомыллан шотла. Тыгодым республикыште 135 тӱжем «квадрат» деч шагал огыл социальный илыме верым чоҥынешт.
22,9 тӱжем квадрат метр аварийный илыме вер гыч еҥ-влакым сай илыме верлаш кусарат.
142 общественный верым: парк, сквер да каныме вер-влакым - тӱзатат.
Лӱдыкшыдымӧ сай корнылан - 33,4 миллиард теҥгем
«Лӱдыкшыдымӧ да качественный автомобиль корно» проектлан 9,4 миллиард теҥгем федеральный, 24 миллиард теҥгем республикын да муниципалитет-влакын бюджетышт гыч ойырат.
Тений Уфаште Келшымаш монумент велне Ош Виче гоч у кӱварым чоҥаш тӱҥалыт. Чумыр акше 3,5 миллиард теҥгеш шуэш. Ты пашам 2021-ше ийлан мучашлат. У кӱварым чоҥаш 2,5 миллиард теҥгем федеральный корно агентство колта.
Р-240 «Уфа - Оренбург» корным ныл полоса марте кумдаҥдат. Тений аварий чӱчкыдын лийме 17 верыште 430 фотовидеофиксаций стационар камерым шогалтат.
Экологийлан - 45,1 миллиард теҥгем
2024-ше ий марте чыла незаконный свалкым петырышаш да шӱкшакым перерабатыватлыше у комплекс-влакым чоҥышаш улыт.
Башкортостанлан вӱдын качествыжым саемдаш, йӱмӧ вӱдым ситарыме объектлам уэмдаш икымше гана 4,2 миллиард теҥгем пуат.
Куд ий коклаште чодырам куштымо, пожар ваштареш кучедалме йодышлам шинча ончылно кучаш тӱҥалыт. Чодырам арален кодаш да ончен кушташ келшыше техникым налаш 2 миллиард теҥгем ойырат. Тений 22 единица техникым налыт.

Национальный проект почеш эше икмыняр направлений дене виктарыме пашалан кугу тӱткылыкым ойыраш палемдыме. Тыге паша производительностьым кугемдаш да паша вер шотышто полшаш 1,2 миллиард, изи да кокла предпринимательствым вияҥдаш 4,8 миллиард, тӱнямбал коопераций ден экспортлан 4,93 миллиард, наукылан 4 миллиард, цифр экономикылан 600 миллион теҥгем кучылтыт. Нацпроект-влакым илышыш шыҥдарымын тӱҥ амалже - россиян-влакын илышыштым саемдаш, куд ий гыч нунын «Мыланем илышна келша» манмыштым колаш шонымаш.


Читайте нас: