Йӧратыме йолташ ӱмыреш огеш мондалт

Чепаш школын туныктышыжо Геннадий Сергеевичым икымше гана ужмем годым шкеж нерген каласкалаш йодым. «Удмуртий гыч улам, марий ялеш шочынам, Краснокам педучилищым тунем пытаренам. Мемнан вел гыч Нина лӱман ӱдыр пырля тунеме, коктын икте-весынам пешак йӧратена ыле. Тунем пытарымеке, пырля илаш шоненна. Мыйым Караидель районыш туныкташ колтышт. Ялыш миен, Ниналан пашаш пурем да тыйым налаш толам манын увертарышым. Образований район пӧлкаште Чепаш школыш туныкташ каяш приказым возышт. Ялыш миен, школым ончен савырнышым, пачерым муым, Караидель совхозын управляющийже, завклуб дене вашлийым, медпунктышто лийым. Икмыняр жап эртымеке, ялыште собраний лие, тушко мыят мийышым. Погынымаш деч вара клубышто самырык-влак модмашым эртарышт. Тушто фельдшер ӱдыр дене пырля куштышна. Кастене ӱдыр мыйым ужаташ йодо. Пачерышкыже мийышна. Пачер оза ӱдырамаш шочмо кечыжым палемден. Ӱстел йыр пошкудо ӱдырамаш-влак шинченыт, мемнамат юбилейым пырля эртараш ӱжыч. Фельдшер, йӱд лийын манын, пачерышкем ыш колто. Тыге жапым пырля эртарышна. Икмыняр жап гыч фельдшер ӱдыр дене пырля илаш тӱҥална. Нина йӧратымем деке серышым возышым да пашаш тӱҥалмемлан кӧра тудын деке мияш жап уке манын увертарышым. Нина мыйым вучен дыр, но мый шкемын шояче улмемым ончыктышым», - каласкалыш Геннадий Сергеевич.

…Варажым Чепаш школыш икмыняр гана миенам. Туныктышо Геннадий Сергеевичын пашам сайын шуктымыжым паленам, тудым «Отличник Просвещения РФ» знак, Чап грамота-влак дене палемдыме.

Паша дене шуко гана Уфаш Образований министерствыш, профсоюз ушемын Обкомышкыжо мияш логале. Корно дене эртымем годым Пекшек ялыш чӱчӱм деке пурен кошташ логалын. Тудын ватыже Караидельыште туныктышо марий-влакымат йодеш ыле. Геннадийым да тудын йӧратыме Нина ӱдыржым сайын пален. Нина лишыл йолташыже улмаш. Ойлымыж гыч пале лие: Нина йӧратыме Генажын толмыжым пешат вучен. Серышым налмеке, пален налын: Геннадий вес ӱдырым муын, садлан налаш толын огыл. Ик жап гыч Нина вес пӧръеҥлан марлан лектын.

Краснокам районыш куснымо деч вара пален нальым: Геннадий Сергеевичын илышыже вашталтын - тудын ватыже колен. Илыш гыч кайымыжлан Геннадий Сергеевичым титакленыт да колонийыш колтеныт.

Икана погынымаш годым мый декем рвезырак ӱдырамаш лишеме. «Мый Нина, Геннадий Сергеевичын икымше йӧратыме таҥже, улам. Геннадий Сергеевич, Сызраньысе колоний гыч лекмеке, Сызрань олаштак илаш коднеже. Тудын аваже, икшывыже-влак Сарапулышто илат. Тудым тышкыла кондаш кӱлеш», - увертарыш ӱдырамаш. Геннадийын адресшымат пуо. Мый Сызрань олаш серышым колтышым. Тышкыла, мемнан велыш, толаш темлышым, вет Нефтекамск олаште завод, фабрика-влак улыт, шуко палыме йолташыже-влак илат. Серышым возен колтымо деч вара шукат ыш лий, мемнан деке Геннадий Сергеевич толын пурыш. Уна лие, илыш-корныжо нерген каласкалыш. Тунам веле Сызраньысе колонийыш кузе логалмыжым пален нална.

Пашаже тыге лийын улмаш. Ноябрьыште клубышто тудо пайрем нерген докладым ыштен, йоча-влак концертым ончыктеныт. Суртыш толмеке, ужын: эрге-влак школ гыч пӧртылыныт, а ӱдырамаш уке. Гена эргыжым аважым кычалаш колтен. Эргыже коштын толын да аваже ик ӱдырамашын азам шочыктымо лӱмеш эртарыме пайремыштыже лийме нерген увертарен. Тушто изишак подылыныт. Геннадий пелашыжым налын толын. Пӧртончык пурымышт годым ӱдырамашыже, мунчалтен каен, эмганен. Пӧртыш пурен шумеке, ватыже колен колтен. Тыге пӧръеҥлан судышто мутым кучаш да колонийыш логалаш пернен.

Мемнан деч Геннадий Сергевич, ракетыш шинчын, Кама эҥер дене Сарапулыш кайыш. Ик жап гыч Сарапул олаш миен шумыжо, заводышто электриклан ышташ тӱҥалмыже нерген увертарыш. Пачерым заводысо бухгалтер ӱдырамаш муаш полшен. Нуно аваж дене коктын кермыч дене чоҥымо кугу пӧртыштӧ иленыт, яра пӧлемышт лийын.

Ик жап гыч Нефтекамск олаш мийымем годым вучыдымын Нинам вашлийым. Нина йӧратыме йолташыжым монден кертын огыл - Геннадийын илышыжым паленак илен.

…Кодший чодырашке поҥгым погаш лектынам ыле. Ончем, корзиҥгам кучен, корно дене кок ӱдырамаш толыт. Корзиҥгаштым пундыш-тӱҥвоҥго дене темыме ыле. Ик ӱдырамашыже Нина улмаш. Мутланен шогышна. Нинан ойлымыж гыч пален нальым: Геннадий Сергеевич ош тӱня дене чеверласен…

Тудо ийыштак мый Нинан ешыж дене Подмосковьеш илаш куснымыж нерген пален нальым.