Йылмына калыкнам уша

Караидель районышто лу марий ял уло. Кажныже шкешотан, мотор. Ийгот дене кугуракше - мемнан Ӱрӱшъялна, кум ий гыч 300 ияш лиеш. Тудо Павловский водохранилище да Уфимка эҥер лишне мотор кундемеш верланен, йырым-йырже - чодыра. Чабыкат Уфимка вӱд воктене верланен, Ерсола, Казанка, Ӱткул ял-влак покшелне кугу ер-влак улыт. Шопкер - Караидель районышто сайын тӱзатыме ялла гыч иктыже. Ӱткӱстӧ ала-куш шумеш койын шарлен возын. Ашкыч воктен, тасма гай йылгыжын, изи эҥер йога. Чапаш воктен йырым-йыр чодыра. Янбатыровка корно гыч огеш кой, чодыра коклаш «шылын шинчын», йырым-йырже пӱкшерме кушкеш.

Ты районышто марий, башкир, руш, татар калык-влак ваш келшен илат. Мый шкеже илышыштем марий улмемым ик ганат шылтен омыл. Ты шотышто икмыняр случайым шарналтынем.

Ик гана Уфашке УМПО-шко - моторостроительный заводыш - пашаш пураш мийышым. Тиде кугу заводыш кажне кечын 100 еҥ дене пашаш налыт, тунарак лектын кая докан. Мый марий эрге дене марла ойласаш тӱҥальым. Мемнам колын, эше ик марий толын шогале. Ик жап гыч эше коктын ушнышт. Визытын лийын кайышна. Чылан черетым вучена, марла кутырена. Тыгодым ӱдырамаш лишеме.

- Те Чуваш-Кубово гыч улыда? - рушла пелештыш.

- Уке, - манна. - Иктаж-мом йоднеда ыле мо?

- Те чуваш улыда?

- Уке, марий-влак, - вашештышна.

Мый УМПО-н каныме базыштыже пашам ышташ тӱҥальым. Тудо Караидель районыштына верланен. Тушто марий-влак ятырын ыльна. Еҥ-влак Башкортостан гыч гына огыл, Свердловский область, Пермский край гычат канаш коштыныт. Южышт марла ойласымынам колышт шогатат, йодыт ыле:

- Могай йылме дене тыге сылнын мутланеда?

- Марла, - вашештенам.

- А мо, Башкирийыштат марий-влак илат мо? - ӧрыныт.

- Илат веле мо, 18 районышто 110 тӱжем еҥ улына, - изишак артыренат колтенам.

Тений кеҥежым Уфимка воктене каныше еш дене палыме лийым. Тюмень гыч толыныт улмаш.

- Тышке кузе логалда? - умылынем.

- Интернетыште увертарымашым муна. А тышке кузе толаш Юра туныктен колтыш, тудым палет дыр? - манеш.

- Мемнан пел ял Юра лӱман, мыят документ почеш Юра улам.

- Кузе туге?

- А мемнан, марий-влакын, тыгай йӱлана уло: изи икшыве черлана гын, «ондалчык» лӱмым пуат.

- Тугеже, тый марий улат?

- Марий улам.

- Меат вет марий улына. Уфаште шочынна, вара Тюменьыш илаш кусненна. А ялыштыда кӧмыт илат?

- Марий-влак.

- Йӧра каласышда, марий ял воктен канымынам огынат пале ыле. Родо-шочшо да палыме-влаклан могай ямле верыште илымыдам каласкалена…

Нунын дене кужу жап ойласен шинчышна. Ме, марий-влак, шочмо йылмынам мондышаш огынал. Тудо мемнам ушен шога.

Г. САЛИКОВ.