Все новости
9 мая - День Победы
7 Сорла 2020, 14:35

Кок сарыште кредалын

Мыйын кочамын, 1910 ий 10 январьыште шочшо Егор Янситович Янситовын, армий илышыже Кугу Ачамланде сар деч ончычак тӱҥалын. 1934 ийыште тудым армий радамыш налыныт, кок ий Мӱндыр Эрвелне пулеметчиклан служитлен. 1938 ийыште уэш сар пашалан тунемаш колтеныт, а идалык гыч Уфашке обмундированийым налаш мияш да Совет-финн сарыш каяш шӱдыман повестка толын. Тыге пехота дене пырля вигак передовойыш логалын.

1940 ийыште мӧҥгыжӧ, Дӧртыльӧ районысо Маядык селаш, пӧртылын. Кечывалым колхозышто трактористлан ыштен, кастене военкоматын шӱдымыж почеш рвезе-влакым сар пашалан туныктен. Тудлан Маядык селасе военный пунктым вуйлаташ ӱшаненыт.
Сар тӱҥалмек, 1942 ий 15 май марте кочамлан броньым пуэныт. А вара 133-шо Смоленский Краснознаменный Суворов да Богдан Хмельницкий орден-влакан стрелковый дивизийын 269 посна саперный батальонжын 1-ше ротыштыжо саперлан служитлен. Штурмовой тӱшка-влак дене пырля наступатлыме годым тушманын куатле огневой точкылажым пытареныт, эҥерлам вончаш йӧным ыштеныт, корно-влакым тӧрлатылыныт да коштшашлык лийышт манын эскереныт. Переправа-влакым чоҥеныт, нуным шотышто кученыт.
Касвел да Калининский фронт-влакын Ржевско-Сычевский наступательный операцийыштышт (1942 ий 20 август гыч 15 сентябрь марте) кредалын. Тушманлан шӱлалташ эрыкым пуыде, тудым касвелыш поктен каяш да тӱҥ тӱшкаже-влакым 1942 ийыштак кырен шалаташ шоненыт. Тиде операций годым дивизий Осуга эҥерын касвел серыштыже верланыше плацдармым налын, икмыняр гана тушманын сайын ямдылыме обороныжым кӱрлаш тыршен, но пел составшым йомдарен, шкаланжат аралалташ верештын.
Вара Ржевско-Вяземский операций тӱҥалын. 19 кече коклаште дивизий 174 километрлан ончык каен да 193 илемым утарен, тушманлан ятыр эҥгекым ыштен.
Ржев воктене Егор Янситович сусырген. Тӧрланымек, тудлан ефрейтор званийым пуэныт да ойыртемалтше 30 салтак дене пырля 1943 ий 4 июньышто 88 стрелковый дивизийын 758 стрелковый полкшын посна учебный ротышкыжо тунемаш колтеныт. Но пел идалык олмеш офицер школышто тылзат пеле гына тунем шуктеныт.
1943 ий 7 ноябрьыште кочамым 3 Белорусский фронтын 88 стрелковый дивизийжын 611 стрелковый полкшын 1 батальонышкыжо, а 23 декабрьыште 88 стрелковый дивизийын 426 стрелковый полкшын 1 батальонысо 2 ротыш стрелоклан кусареныт.
1943 ий мучаште снайпер толкын вияҥаш тӱҥалын. Командований шӱдымӧ почеш Е. Янситовым 611 стрелковый полкысо 6 ротын разведкышкыже снайперлан колтеныт. Кредалмаш-влак кайыме годым флангыште тушманын огневой точкылажым лӱйкален. Посна задачым шынден огытыл гын, тыглай стрелокын але связнойын, эскерышын сомылыштым шуктен.
1944 ий апрельыште разведкыш мийымышт годым кочам ий йымак пурен каен. Нӧрен пытен, пыкше серыш лектын. Кум йӱдым чодыраште лум йымалне малаш верештын. Расположенийышкыже миен шумек, санитар-влак ӱмбачше вургемжым пӱчкеден кудашыныт. Гимнастерка кӱсеныштыже 37 тушманым пытарыме нерген снайпер книжкажат улмаш. Тунам пеш чот кылмымылан кӧра тидын нерген санитар-влаклан шижтарен кертын огыл. Вараже вургем дене пырля книжкажымат йомдарымылан кӧра пеш чот ойгырен. 50 фашистым пуштмылан Чап орденлан документым колтеныт, а тудо шкеже 100 деч шагал огыл тушманым пытаренам манын ойлен. Кочамым Смоленскыште эмлен кертын огытыл да садлан Москваш колтеныт.
Тӧрланымек, Е.Я. Янситов демобилизоватлалтын, шочмо селашкыже пӧртылын, ешым поген. Ешыштышт 8 икшыве шочын. Сулен налме канышыш лекмеш, колхозышто трактористлан ыштен, а вара икшывыже-влаклан уныкаже-влакым кугемдаш полшен.
Егор Янситов 2005 ийыште 95 ияш лийын колен.
Читайте нас: