Сарын кочыжо

Тений Кугу Ачамланде сар пытымылан 75 ий темеш. Мыят шоналтышым: 80 ияш улам, 75-ше гана Сеҥымаш кечым вашлиям, да чылажымат шарналтен, возаш шинчым. Тек самырык-влак лудыт да умылат. Сарын кочыжо кредалме пасушто гына огыл, изи йоча-влакын шичавӱдыштыштат шижалтын - меат согышын нелытшым шӱм-чонна гоч луктынна.

Мый сарын ветеранжылан ом шотлалт, авамат вдова - колышо салтакын ватыже - ыш лий, кеч ачам деч 32 ияш 4 икшыве дене кодын. Сар тӱҥалме годым Петрушка изам 8 ият пелаш, акам-влак 6 да 4 ияш, а мый ият пелаш веле лийынна.

Сар чарнымеке, салтак-влак мӧҥгӧ пӧртылаш тӱҥальыч. Авам, мемнам уремыш вӱден луктын, аркаш ончыкта ыле: «Ончыза, палын ончыза, ала ачада коеш». Пел кеҥежат эртыш, шыжат шуо, но ачана ыш пӧртыл. Авана эре ачанан толмыжым вучен. Кастене капка йӱк шоктен гын, «Тӧрзаш ончалза, ала ачада толеш» манын. Уке, ыш пӧртыл. Авам шке олмешыжат, ачамымат вашталтен, йӱдшӧ-кечыже тыршыш. Тудо пален: икшыве-влакын илышышт тудын кидыштыже, ныл икшывым йол ӱмбак шогалтыман.

Шужымашым, кылмымашым шуко ужаш логале, но кӱчен ышна кошт, шужен ышна шинче, авана ыштышан, йӧным муын моштышан ыле. Пакчаш шуко кавуным, йошкар да ош, изи ревым, шоганым, ковыштам ӱден, пареҥгым шынден. Ик йыраҥеш кынем ӱден, а йырым-йыр, йыраҥ коклаш кечшудым шӱшкын лектын. Жап шумеке, кечын чодыраш пӱкшлан коштынна, ныл-вич ведра ломбыгичкым поген коштенна, а вара авам тудым вакшыш намиен йоҥыштен. Чот шужымо годым лапашым луген кочкынна. Авам кынем кырен, нӧшмыжым, Кульчубай ялыш намиен, ӱйыш савырен толын. Ӱйжым теле гоч пареҥге дене кочкынна, перемечым ӱйленна, а кодшыж дене (жмыхше дене) шӱрым тамландаренна. Кеҥежым, тӱрлӧ шудым поген коштен, чайлан ямдыленна; шудо нӧшмым шӱгынчын коштенна.

У Эшым ял йырысе пӱртӱсын поян сийжылан кугу таум каласыме шуэш, тудын ончылно вуем савем.

Шыже шумеке, сентябрь гыч, пареҥге, кавун, реве шӱмым, тыгыде кешырым коштенна, телым чыла тидым йоҥыштен, авам ложашыш савырен. Март ден апрель тылзе-влак кочкыш шотышто поснак неле лийыныт. Майыште, шудым поген, шокшо вӱд дене когартен, пунчалын, шӱрыш пыштеныт, изиш пареҥгым, саде йоҥыштен ямдылыме ик совла ложашым (кеч тудо шемалге тӱсан лийын), ик кружка шӧрым ешареныт да тамле кочкыш толын лектын. Авамлан тау (кийыме верже пушкыдо лийже), ушкалым ыш пытаре, шудо ышташ пеш йӧсӧ лийын гынат, ончашак тыршыш. Шорыкым, комбым, чывым ашныш. Тудлан кертмына семын меат полшенна.

Мый 6 ияш гыч авам дене пырля сомылаш коштам ыле, тидлан ик совла ложашым пуэныт. 8 ияш сорла дене тӱредаш, кылта пидаш, сусла-влакым шогалташ, 11 ияш солаш тунемым. Авай тӱредеш, а ме полшена, отылым солена, телылан вольык пукшаш чумырена ыле.

1954 ий марте пеш неле лие, киндым ышна коч. Тыге ме Сеҥымаш кечым вашлийна. Ончыкыжо илыш тыныс лийже, икте-весе дене келшен илаш пуйырыжо!

Читайте нас в

«Чолман». Республиканская общественно-политическая газета на марийском языке. Издается с 24 апреля 1991 г.

Главный редактор - Губаев Игорь Иванович.

При использовании материалов гиперссылка на сайт cholman.info обязательна.

Категория информационной продукции 12+

Связь, информационный технологий да массовый коммуникаций сферым эскерыше Федеральный службын Башкортостан Республикысе Управленийже 2016 ий 11 июльышто ПИ ТУ02-01543 № дене регистрироватлен.

Мы в соцсетях:

ВКонтакте - vk.com/cholman

Telegram - https://t.me/cholmantv

Я.Дзен - zen.yandex.ru

ОК - ok.ru/cholmanrb

TikTok - tiktok.com/@cholman.tv

Телефон

Телефон: 8(34783)7-07-97.

Электрон почто

[email protected]

Адрес

Адрес редакции, типографии: 452688, Республика Башкортостан, г. Нефтекамск, Березовское шоссе, 4А, 1 этаж. Для писем: 452688, Республика Башкортостан, г. Нефтекамск, 8-е почтовое отделение, а/я 116, для редакции газеты «Чолман».