1941-42 ийлаште Ленинградыште телым калыклан чылалан икгай нормым - 125 грамм нелытан кинде шултышым - пуэденыт. Тидым шке шинча дене ужын умылышт манын, йоча-влаклан тыгай кинде шултышым ончалаш шалатышна. Вара 900 кече шуйнышо блокада жапыште йоҥгышо метрономын йӱкшым колышташ темлышна. Тиде йӱк калыклан секундын эртымыжым шижаш, олан «шӱмжӧ кырымыжым» колаш, илыше улмыжым умылаш полшен. Урок мучаште О. Берггольцын, А. Ахматован, Ю. Вороновын почеламутлаштым лудна. Вашлиймашке Е. Стахурскийын вуйлатыме Российысе «Есаулец» поисковый толкынын воспитанникше-влакым ӱжынна ыле. Чолга ӱдыр-рвезе-влак кодший Ленинград областьыш вӱран кредалмаш-влак эртыме верлаш раскопкыш мийымышт нерген каласкалышт. Экспедицийыште мумо совет салтак ден офицер-влакын лулегыштым, оружийым, боец-влакын ӱзгарыштым ончыктышт. Вара чылан Ленинград олам аралыме годым вуйым пыштыше салтак да блокаде олаште ӱмыр лугыч лийше-влакым шарнымаш минут дене ушештарышна.