Все новости
Каналтыме годым
28 теле 2023, 12:44

Куштырак ила гын юзо Йӱштӧ Кугызай?

Вашке гыч, юзо У ий йӱдым вончен, у идалыкыш тошкалына, чатлама тылзым послен, 365 кечаш идалык корным «тошкена». Эртен кодшо гыч кажне кечыже посна шарнымашым коден, пиалан татым пӧлеклен кертеш гынат, эн вучымыжо садак - У ий пайрем. А шарнеда, кузе изина годым Йӱштӧ Кугызай ден Лумӱдырын толмыштым, пӧлекым кондымыштым вученна.

И.Васинкинан сӱретше.
И.Васинкинан сӱретше.

Тиде юзо тат кызытат кажне изиеҥлан шерге. Тылзе ончычак кечым шотлаш тӱҥалыт, а 1-ше январь эрдене, ача-авашт деч ончычракак тӧрштен кынелын, тӱрлӧ тӱсан тул дене чолгыжшо кож йымак пыштен кодымо пӧлекым кычал куржыт. 

Ожнырак Йӱштӧ Кугыза Йӱдвелне, лум шулыдымо кундемыште, ила, теле гоч мыланна пӧлекым ямдыла манын шоненна. Кызыт Йӱштӧ Кугыза ден Лумӱдыр-влакын посна йомак кугыжанышыштат уло. Руш калыкын Дед Морозшо ден Снегурочка уныкаже Великий Устюгышто шке вотчиныштышт илат. Йӱштӧ Коча идалык мучко унам вашлияш ямде. Кугыжанышыштыже илыме полатшым ончен савырнаш, йомак йолгорно дене эрташ, почтыжо, апшатше кузе пашам ыштымым ончалаш, Йӱштӧ Коча дене пырля чайымат подылаш лиеш. 

Башкир калыкын Кыш Бабайжылан да Кархылыу уныкажлан У ий пайремлан мемнан республикысе Ишимбай районышто, Торатау шихан воктенсе «Шишки» экокомплексыште, юртым шогалтат. Тушко 16-шо декабрь гыч 7-ше январь марте миен, издер, снегоход дене мунчалтен, имне тереш шинчын, йырым-йырысе пӱртӱсым ончен савырнен, пикш дене лӱйкален, тӱрлӧ оҥай арверым ыштылаш тунемын кертыда.  

Марий Йӱштӧ Кугыза ден Лумӱдыр Марий Эл Республикысе Шернур район Кукнур селаште илат. Туштат Йӱштӧ Кугызан юзо корныж дене ошкылаш, Чодыра оза, Эмлызе, Сонарзе, Маска, Вувер да Овда дене вашлияш, модаш, курык гыч мунчалташ лиеш. Йӱштӧ Кугызан суртыштыжо чайым подылын, марий кочкышым тамлен лекташат йӧн уло.

Жал, кызытсе саманыште «тугок» мутым мондыманак. Йӱштӧ Кугызай дек кугурак тӱшка дене мийышашым ончылгоч йыҥгыртен шижтарыман, лум кугыжанышыште кечыгут але ик жап лиймылан икмыняр шӱдӧ гыч икмыняр тӱжем теҥге марте тӱлыман. Мо оҥайже, икшывына ден уныкана-влакын илыш умылымашыштат вашталтеш: ожно шоколад кампетке ден апельсин-мандаринланат куаненна гын, ынде Йӱштӧ Кугызан соцкылысе лаштыкыштыже  шкеж гаяк «современный» икшыве-влакын чын сенсор телефоным, янтарян алгам пӧлеклаш йодын возымышт мыйым изишак ӧрыктарыш. Оҥай, лу-коло ий гыч мом йодыт гын?.. 

Ик идалыкым весе покта. Теве, шижынат ышна шукто, икмыняр кече гыч 2023-шо ият шеҥгелан кодеш, «эртышыш, тоштыш» савырна. Айста чыланат, «У ийым кузе вашлият, тугак эртарет» пеле чын, пеле мыскара шотан калыкмутым ушешна пыштен, У 2024-ше ийым сай кумыл, поро шонымаш дене вашлийына. Тӱҥжӧ - илышна тыныс лийже, чылаландат тазалыкым да вий-куатым тыланем. У ий дене! 

Автор:Энна Губаева
Читайте нас: