Ачам «Башавтотранс» предприятийыште пашам ыштымылан кӧра изиэм годсек чӱчкыдын пеленже тӱрлӧ верлаш кошташ логалын. Тиде койышем кугем шумекат мондалтын огыл - кызытат палыдыме мотор верлаш кошташ, самолет дене чоҥештылаш йӧратем. Пашам ышташ тӱҥалмем годсек кажне отпуск годым кушко-гынат миен толаш тыршем. Отпуск жапым эре оҥай шонымашемым илышыш шыҥдарыше юзо тат семын вашлиям. Мый тӱням ужын кошташ моткоч йӧратем! Кеҥежымсе кажне изи путешествий мыйым уло идалыклан вий-куат да у шӱлыш дене пойдара.
Кокла Уралын эн мотор, ӧрыктарыше, турист-влаклан кумдан палыме пӱртӱс памятникшым - Кунгурысо ий пещерым - шукертак шке шинча дене ужаш шоненам. Тиде кеҥежым шонымашем шукталте.
Пещера Пермь крайысе Кунгур ола воктене, Филипповка селаште, Сылва эҥерын пурла серыштыже, Ермаково городище лӱм дене палыме вер-шӧрыштӧ верланен. Тудын ийготшо лу-латкок тӱжем ийыш погына. Кунгур пещера мыйым умылаш лийдыме, юзо, сымыстарыше моторлыкшо дене ӧрыктарыш. Тушто чылажымат кызытсе жапын йодмашыжлан келшыше оборудований дене йӧнештарыме. Воктенсе ер вӱдыштӧ изи рак ден ужава иге-влакым ужаш лиеш. Пещерысе грот-влак - тиде шуэн вашлиялтше пӱртӱс сӱрет! Кажныже икте-весе деч ойыртемалтеш. Йӱштӧ Кугызан резиденцийже, идалык мучко моторланен шогышо кож мондаш лийдыме шарнымашым кодышт. Кунгур ий пещера - шкеж деке шупшшо йомак тӱня. Пещерыште лийме деч посна ме «Ермакын ялже» манме вер-шӧрын пӱртӱсшӧ дене палыме лийна. Пещера воктене пеш поян карст да спалеологий музей верланен.
Кунгурысо ий пещера дене чеверласымеке, Суксун районышто уна лийна. Тушто мыланна эше ик ӧрыктарыше пӱртӱс памятникым - Плакун водопадым - ужаш пиал шыргыжале. Водопадын лӱмжӧ дене ятыр оҥай легенда кылдалтын. Иктыже тусо кундемыште Озаҥ татар ден башкир-влак илыме нергенат каласкала.
...Тау тыланда, юзо татым пӧлеклыше экскурсовод, «Сталагмит» унагудо да турист комплексын пашаеҥже-влак! Ончыкыжымат тӱзлане, Кунгурысо ий пещера!