Все новости
Калык йӱла
9 шорыкйол 2020, 18:03

Шорыкйол пайрем дене!

У ий пайрем гӱжлен эрта веле, ме икте-весынам вес тӱрлын - «Шорыкйол пайрем дене!», «Шочйол пайрем дене!», «Шочшо ий пайрем дене!» манын - саламлена. Нине саламлымаш-влак чыла чын лийыт. Калык календарь дене келшышын, У ий деч вара марий-влак Шорыкйолым пайремлат. «Шорыкйол» манмым чылан умылат гын, «Шочйол» лӱм южылан палыдыме улеш. «Шоч» - шочшо, «йол», «йолу» мут-влак эстон, финн да моло финн-угор калык гыч «ий» манын кусаралтыт, тыге «шочшо ий» лиеш. Тиде жаплан пел телыже эртен кайымылан шотлалтеш. Калыкын ойлымыж почеш, тыгодым маска вынемыштыже савырнен возеш.

Тыгай пайрем мемнан ялыштынат лие. Мӱндыр Эстоний ден Удмуртий гыч толшо-влак пагалыме уна лийыч. Нуно Мишкан кундемыш финно-угор тӱнян тӱвыра рӱдержым почмашке толыныт. Уна-влакым кондышо автобус ял воктеке толын чарныш веле, верысе мурызо-куштызо-влак унам вашлийме ямле мурым шергылтарышт. Тамле мелна да шоҥешталт шинчыше пура - марий-влакын эн чесле кочыш-йӱышышт. Уна-влак тудым куанен тамлышт. «Кандырам пунен» кушташат чылан рӱж ушнышт. Урем мучко, кид кучалын, мурым шергылтарен, палемдыме суртыш - Михайловмыт ешын пӧртыш - тарванышт. Снежана ден Володя шукерте огыл кок пачашан чапле пӧртым чоҥеныт, кугу еш дене илат - авашт да вич йоча. Суртоза Володя Андреевич - тӱня мучко палыме спортсмен Кирилл Михайловын изаже. Снежана ден Володя Михайловмыт мураш-кушташат тале, кидпаша денат ончылно улыт. Шукерте огыл ешыш йоча пӧрт гыч изи эргым ончаш налыныт.


Унам вашлияш суртоза-влак поян ӱстелым ямдыленыт. Суртыш Васли кува ден Васли кугыза, салтак да Шорыкйол пайремысе калык толын пурышт. Нуно озавате-влакын кидпашаштым ончен аклышт, ий могайрак лиеш, тений кӧлан мом вучыман - чыла раш каласкалышт. Марий калык модыш дене модашат жапым муыч. Мӱндыр уна-влак мурен-куштымашке, модмашке уло кумылын ушнышт, шкеныштын муро ден куштымашыштымат ончыктышт. Весела пайрем уремыште шуйныш.
…Васли кува ден Васли кугыза, йолташышт-влак, кас рӱмбалгымеш веселитлен, имнян терыш шинчын, вес вере кудальыч. Мӱндыр вер гыч толшо уна-влак дене Монар калык шокшын чеверласыш.

И. ЗАХАРОВА.Монар ял, Мишкан район.

Авторын колтымо фото да видеоматериал-влак.
Читайте нас: