Вучыдымо савыртыш

Полковой школышто тунемме - икымше ий служитлыме - годым шагал огыл нелылыкым чыташ вереште. Тылзеш кок гана, игечым ончыде, тичмаш боевой комплект дене тӧрсыр вер-шӧр дене 25-30 километрым куржын-ошкылын, марш-бросокым эртенна. Мый гаем изи капанлан поснак неле ыле. Боевой комплектыште автомат, вич патроным темыме магазин-влак, противогаз, кум гранатым пыштыме сумка, арвер мешакыште вашталтен чийышаш вургем, шовычо да мушкылтмо арвер-влак, ик кечылан ситышаш кукшо кочкыш лийыныт, а ваче гоч омыта гай пӱтырымӧ шинельым келыштаренна. Чумыр нелыт  30 килограмм нарыш погынен. Мыят - изи марий рвезе - да кугу кап-кылан Сидоренкат икгай нелытым нумалынна.

Финишыш шуаш купан вер дене иктаж вич километр наре каяш кодмо годым марш-бросок стройна шӱдырнаш тӱҥале. Ончылно ошкылшо взвод командир старший лейтенант Анатолий Карчмит «Взво-о-од, покташ!» командым пуыш. «Сидоренко ушым йомдарен шуҥгалте. Коден каен огына керт…» - шоктыш шеҥгечын ик курсантын йӱкшӧ. «Шеҥгечше пералтыза!» - темлыш взвод командирна. «Садак огеш кынел…» - вашештышт тудлан.

Уло взвод дене мӧҥгешла куржын миен, Сидоренко йыр чумыргышна. А тудын тӱсшӧ какарген пуалын, нелын шӱлыштеш, нигузе огеш помыжалт. Тыгай неле капан салтакым, черет дене ныл еҥ дене нумалын, военный машина-влак коштмо корныш лукна. Взвод командирна госпитальыш наҥгаяш направленийым возыш да кок курсантлан ужатен намиен кодаш шӱдыш. 

Взводна частьыш пӧртыльӧ. Тылзат пеле гыч Сидоренко госпиталь гыч тольо. Мый денем тора гычак шыргыжал саламлалте. «Теве вет, пудыргышо карандаш гай изи марий чытыш, а тый, тыгай патыр рвезе?..» - каласышым тудлан. «Митя, вуеш ит нал, мый вет тунам мыскарам гына ыштышым, ончыкыжым йолташ лийына», - вашештыш. Чынак, умбакыже тугак лие…