Ме тендам эре шарнена

Самырык-влак сар нерген аваштын, коваштын ойлымышт але ончымо кинофильм да лудмо книга гыч веле палат. Чынак, сар годым ялыште пеш йӧсын иленыт, а тул лоҥгаште кредалше салтак-влаклан эшеат нелырак лийын. Тидым чылан умыленыт да ик еш гай иленыт. Икте-весылан сырыде, пырля ойгыреныт, куаненыт. Чылан колхозышто рӱж пашам ыштеныт: жапыштыже пырчым ӱдаш, шурным поген налаш, колхоз вольыкым ӧрчыктараш тыршеныт. А мӧҥгыштӧ изи йоча-влак вученыт. Шуко икшыван ава-влакат шкешотан подвигым ыштеныт: чыла йочаштым, ончен куштен, йол ӱмбак  шогалтеныт.

Мый шкемын канде шинчан куваваем нерген каласкалынем. Пайрамка кувавайын ик ӱдыржӧ да кум эргыже лийын. Кочаем, Аймет Акушев, повесткым налмеке, вашке гына сарыш каяш погынен. Тудым кувавай ден ныл икшывыже ужатен ошкылыныт. Изи Иван ачаж воктен шӱраҥыштын, ачаже тудым кидышкыже налынат, йоча тудым шӱйжӧ гыч ӧндалын. Тыге нуно чыланат ял мучашке миен шуыныт. Тушто калык шуко погынен. Пӧръеҥ-влак имне орваш кӱзен шинчыныт, а Аймет кочай орва гыч тӧрштен воленат, йочаже-влакым эше ик гана ӧндал-вӱчкалтен пелештен: «Тетла тендам ужаш ок перне дыр». Имне велыш тарванымекыже, изи Ванюшка почешыже куржын. Аваже, изи эргым кидышкыже налын, йӱкын шортын колтен. Пайрамкан йочаже-влак Павыл, Пачу, Вася, Иван эркын мӧҥгышт тарваненыт.

Почешышт авашт ошкылын, «Кок ий гыч Павылымат сарыш ужаташ верештеш», - шонкален семынже. 

Кок ий вашке эртен каен, ешышке кугу ойгым конден. Пайрамка «похоронкым» налын: «Акушев Аймет, 1898 года рождения, уроженец деревни Рефанды Мишкинского района, погиб 28 апреля 1942 года. Похоронен возле деревни Спасская Полисть Чудовского района Ленинградской области». Ачаштын колымыж нерген кагаз майыште толын, а августышто Павыл эргыжым сарыш ужатеныт. Тудым нейтральный элыш служитлаш колтеныт, сар пытымеш, Ираныште да Иракыште лийын, илыше кодын. Пайрамкан кокымшо эргыже сарыш каяш кушкын шуын огыл. 

Кувавай кугурак йочаже-влак дене пырля колхозышто пашам ыштен, изи Ванюшка пӧртеш кодын. Пайрамка «похоронкым» налын гынат, кечын марийжым вучен. Сар деч вара кок эргыже шоферлан тунемыныт, ӱдыржӧ ялыштак марлан лектын, кугу эргыже пенсий марте колхозышто счетоводлан ыштен.

Мый Аймет кочай нерген пеш шагал палем. Ынде нигӧ деч йодышташ. Но тудым эре шарнен илем. Шинча ончылнем канде шинчан куваваем. Изина годым мемнам тудо ончыш.

Фронтовик-влак, тулыкеш кодшо вате-шамыч, ласкан малыза. Уныкада-влак тендам эре шарнат.