Жап пашалан тÿрыс акым пуа

Иктыже, Зуфар Басырович Хабиров, 1955 ийыште коммунист партийын ӱжмыж почеш ялозанлыкым нӧлталаш колтымо «кумлотӱжем» коклашке ушнен. Тудлан Мишкан районысо Шаде ялыште верланыше Сталин лӱмеш колхозым вуйлаташ темленыт. Колхоз-влакым кугемдаш тӱҥалмек, Суворов лӱмеш колхоз (Кызыл-Юл, Ваксола, Лепешкан ял-влак) вуйлыклан сайленыт. 1957 ий гыч Мичурин лӱмеш колхозым вуйлатен. Тиде Мишкан районлан ик эн кугу озанлык лийын, тышке Ардаш, Ваксола, Лепешкан, Кызыл-Юл, У да Тошто Эшым, Тӧҥгак, Тӧлдӧ ял-влак ушненыт. Озанлыкын рӱдыжӧ Ардашыште верланен. З.Б. Хабиров колхозым 1975 ий шыжа тылзе марте вуйлатен. Тиде ийлаште Мичурин лӱмеш колхоз Пошкырт кундемыште ик эн виян озанлыклан шотлалтын. Ардашыште клубым, школым, ферме-влакым чоҥеныт. Калыкын илышыштыже пеш кугу ошкыл ышталтын.

Тудо пагыт нерген кугезе ковам, К.И. Кутлуметова, эре кугешнен ойлен: «Хабиров годым мемнан колхозна миллионер ыле, пасушто шурно гӱжлен, ферме тич вольык лийын. Кызытсе гай нигӧ пашам кычал коштын огыл. Ме кажне тылзын оксам налынна. Мый ӱмыр мучко дояркылан ыштышым».

1968 ийыште республикысе район, колхоз ден совхоз-влак кокласе социалистический таҥасымашым иктешлен, ялозанлык вольык чотым, тудым пайдалын да моштен ончымым, 1967 ийысе лектышым шотыш налын, КПСС обком бюро, БАССР Министр-влак Совет да областьысе профсоюз Совет тыгай пунчалым луктыныт: «Социалистический таҥасымашыште сеҥышылан, икымше верым налшылан Мишкан районысо Мичурин лӱмеш колхозым шотлаш да КПСС обкомын куснылшо Йошкар тистыжым пуаш». Ты татым шарныктыше фотоснимкат аралалт кодын. Тушто Мичурин колхозын председательже З.Б. Хабиров, колхозын парторгшо Д.А. Игнаев, П.А. Ахмадеев, И.Т. Танцитов, А.А. Алексеев возалтыныт.

Тудо жаплан тиде пеш кугу сеҥымаш лийын. Тыршымаш дене ойыртемалтше ончыл вольык ончышо-влаклан шӱдӧ витле теҥге дене окса премийым кучыктеныт. Тунам У Эшымыште чывым онченыт, тӱжем дене шорык лийын, кугыжанышлан муным, межым колтеныт, Лепешканыште сӧснам онченыт, Ардашыште ферме тич тӱкан кугу вольыкым ашненыт. Кажне еҥлан паша вер ситен. Тугодсо документ-влакым шергалаш гын, шуко оҥайым пален налаш лиеш. Тиде ийлаште пасуэш уржам, шыдаҥым, пурсам, ревым ӱденыт, пареҥгым шынденыт. Тыге 1972 ийыште озанлыкыште 570 вуй ушкал, 1886 сӧсна, 1506 шорык, 200 имне лийыныт. Колхозыштына 32 трактор, 18 комбайн, 12 грузовой машина, 16 плуг, 28 сеялке, 30 культиватор улмаш. Колхоз улан илен.

З.Б. Хабиров 1924 ий пеледыш тылзыште Чекмагуш районысо Новые Беккены ялысе тыглай кресаньык ешеш шочын. Моло йоча семынак ончыч тӱҥалтыш, вара Чекмагуш селасе кыдалаш школышто шинчымашым поген. 1942 ийыште вуеш шушо рвезым Йошкар Армий радамыш налыныт. Оренбург областьысе Краснохолмскыш пехотный училищыш тунемаш колтеныт. 1943 ийыште фронтыш каен. 1949 ийыште веле самырык офицер Зуфар Хабиров шочмо ялышкыже пӧртылын. Ик жап гыч Галима Насретдиновна Садыкова дене ешым чумыреныт. Икте-весе дене нылле вич ий келшен иленыт, кум эргым ончен куштеныт.

Партий да правительстве З.Б. Хабировын ялозанлыкым вияҥдымашке кугу надырым пыштымыжым кӱкшын акленыт. 1966 ийыште Трудовой Йошкар Знамя, 1971 ийыште «Чап Тамга» орденла дене палемденыт. Совет правительстве, сар да тынысле илышыште тыршымыжым шотыш налын, Зуфар Басыровичлан РСФСР-ын персональный пенсийжым пуэн.

З.Б. Хабиров, марий калык дене пырля ик ой дене пашам ыштен, марий ялым, колхозым республике кӱкшытышкӧ нӧлталын. Ардаш-влак тудын уло чон дене калык верч тыршымыжым, чын верч вуйын шогымыжым кызытат мокталтен шарналтат. Илышыште тӱрлӧ пагыт лиеш гынат, жап айдемын пашажлан тӱрыс акым пуа.