Якте шӱдыр гай йӱлыш…

19 январьыште, Юмын Крешене кечын, осал черым сеҥен кертде, мемнан чевер, волгыдо, ушан, уста, чот йӧратыме Елена шӱжарна - Краснокам район Ушмен ялын якте шӱдыржӧ - ош тӱням кудалтен кайыш.

Елена Минилбаева 1968 ий 1 февральыште Свердловск областьысе Алапаевский районышто шочын. Илыш пӱрымаш почеш ава-ачана, Серафима Кузьминична ден Иван Николаевич Минилбаевмыт, Калтасам коден, ик жаплан тушко илаш кусненыт улмаш. Ешыште кум ӱдыр кушкын, Лена нылымше икшыве лийын. Шочмо кундемыш пӧртылмек, эше визымше ӱдыр шочын. Пеш чевер, кугу шинчан, волгыдо кудыр ӱпан Лена мотор курчак гай лийын. Чыла еҥ тудым йӧратен.

1973 ийыште ешна Ушмен ялеш верланен. Ончыч еҥ суртышто иленна, варажым кугу у пӧртым ыштеныт. Тиде жаплан Леналан икымше классыш каяш жап шуын. Тудо Ушмен школышто пеш сайын тунемын. Вес семын лийынат кертын огыл, вет икымше туныктышыжо авана лийын, а кугурак класслаште ачана туныктен.

Лена тӱрлӧ-тӱрлӧ книгам лудаш йӧратен, кечывалым книга дене шинчылтмыже гына ситен огыл, йӱдым одеял йымалне фонарик дене лудын. Изинек шуко палымыже шуын. Нимогай спорт мероприятий, сӱрет але муро конкурс Лена деч посна эртен огытыл. Чыла шотыштат уста улмыжым ынде тӱрлӧ Чап грамот-влак веле ушештарат. Тудо эре школын чапшым нӧлтен шоген. Ончыч дружина советын председательже, варажым школын комсоргшо лийын. Кеҥежым, ялысе йоча-влакым поген, пайдале пашам ыштылыныт, пырля модыныт. Изи пионервожатый семын лийын.

Ешыштат тудо мутым колыштшо, чыла пашам шуктен шогышо ӱдыр да шӱжар, а изирак Танюш шӱжарланна эн ныжыл, чот тыршыше ака ыле. Ленан Москваште йол ӱмбак шогалмекше, тудлан кӧра мемнан шуко шочшына элнан рӱдолашкыже илаш кусныш, тунем лектын, ешым поген, пачерым налын, сай пашам ыштат. Чылаштланат Лена, кузе кертын, туге полшен шоген.

А кузе тудо шкеже Москваш логалын? Луымшо классыште тунеммыж годым школын ончычсо тунемшыже-влак дене вашлиймашым эртареныт. Тушто Москва гыч толшо ик еҥ кузе тунеммыже, кӱшыл шинчымашым налмыже, сай пашам ыштымыже нерген ойлен. Тылеч вара Лена Москваш каяш, инженер лияш, Агидель атомный электростанцийыш пашаш толаш шонен пыштен.

Самырык годым лӱдын шогет мо? Тыге кок самырык ӱдыр Москваш лектын каен. Тӱрлыжымат ужаш логалын, пеш йӧсӧ жапат лиеден. Йолташ ӱдыр мӧҥгеш пӧртыл толын. Лена МИСИ-ш тунемаш пурен, тӱшкагудышто илен. Тунемын гынат, умылен - чоҥымо паша тудын шонымашыже да пӱрымашыже огыл. Тудлан эре журналист паша келшен. Школышто тунеммыж годымак ончыч районысо, вара «Ленинец», Москваште «Знамя строителя» газетлаш заметке-влакым возгален. Тудым моктеныт. Чот гына ямдылалтын да МГУ-ш журналист факультетыш тунемаш пурен кертын. Шонымыжо шукталташ тӱҥалмылан уло чон дене куанен, но родо-шочшо деч посна илаш южгунам тунаре йӧсӧ лийын! Чыла чытен, сай гына тунем пытарен. Ончыч «Знамя строителя», вара «Московский строитель», «Домострой» газетлаште пашам ыштен.

Поро йӱкан, ныжыл койыш-шоктышан мотор ӱдыр тӱрлӧ еҥ дене куштылгын мутланен моштен, тӱрлӧ еҥ деч, варарак эсогыл эл президент лийшаш Борис Ельцин дечат интервьюм налын кертын. Газет редактор, Ленан ончыкылык марийже Игорь Некрасов, эре ӧрын, кузе самырык, опытдымо журналист чыла заданийым куштылгын шуктен. Кызыт Игорь шарналтен ойла: «Лена изэҥер гай шывыр-шывыр йӱкшӧ дене эре ойлыжо да ойлыжо, а мый колыштам да колыштам ыле…»

Ешым погымек, кум икшыве шочын. Ончыч ик пӧлеман пачерыште иленыт, кызыт ныл пӧлеманым айлат. Икшыве-влак кугемыныт, пашажат воранен. Лена нигунам паша дене гына серлаген огыл, мер сомылымат шуктен, книга-влакым возен. Ончыч Полина акаж нерген «Марийский соловей», Медор Шаймратов дене пырля «Вейся, вейся, серебряная веревочка», вара «Марий йомак-влак» книгалам луктын. Тыгак Владимир Довгань дене пырля поянлык да сеҥымаш нерген кум книгам луктын. Тудо эре ончык ошкылаш тыршен.

Ушмен школышто немыч йылме дене налме шинчымаш йылмым умылаш да изиш ойласен мошташат полшен. Но тиде шагалла чучын, садлан англичан йылме курсыш возалтын, ойлашат тунемын. Моло вереат, мо гына у лектын, чыла палаш тыршен, тунем шоген.

А чот кугу, шӱмлан келшыше мер пашажлан Марий землячествыште - Москваште илыше марий-влакын организацийыштышт тыршымым шотлыман. Пытартыш ийлаште тудын вуйлатышыжлан ыштен. Ленан тыршымыж дене Москваште кажне ийын Пеледыш пайремым эртареныт. Тушко мемнан кундемысе икмыняр коллективым ӱжын шуктен. Кажне ийын Москвашке марий-влакат концерт дене мият, марий кас, дискотека да эсогыл марий кумалтыш-влакым эртарат. Москва марий-влак Парижыште Эйфелева башня воктен марий кандырам пуненыт. Чыла тиде пашам ышташ шуко жап да вий кӱлын.

Ленан ешыже, пелашыже мер пашажлан нигунам тореш лийын огытыл, эре полшен шогеныт. А эше авана, Серафима Кузьминична, коло ий утла кажне телым Москваште илен, ешлан чот полшен. Черле ыле гынат, ончыкыланат планже шуко ыле, но Ленана уке лие…

Марий землячество чолга мер пашаеҥжым йомдарыш. Ушмен ялеш кушшо ӱдыр Москваште йол ӱмбак пеҥгыдын шогал кертын. А мыняр еҥлан тудо поро ойжо, кумылжо да пашаж дене полшен. Уло шӱм дене шке калыкшылан полшаш тыршен.

Шуко поро мутым ойлышт Ленам пытартыш корныш ужаташ мийыше-влак. Марий-влакат мемнан шӱжарнам, мемнан чолга шӱдырнам ужаташ шукын погыненыт ыле. Яктын йӱлыш да пеш вашке йӧрыш. Илыш гыч кайымыжлан 27 февральыште нылле кече лиеш. Мемнан дене пырля тиде кечын Леночканам поро мут дене шарналтыза.

Читайте нас:

Главный редактор - Губаев Игорь Иванович.

При использовании материалов гиперссылка на сайт cholman.info обязательна.

Категория информационной продукции 12+

Связь, информационный технологий да массовый коммуникаций сферым эскерыше Федеральный службын Башкортостан Республикысе Управленийже 2016 ий 11 июльышто ПИ ТУ02-01543 № дене регистрироватлен.

Мы в соцсетях:

ВКонтакте - vk.com/cholman

Telegram - https://t.me/cholmantv

Я.Дзен - https://dzen.ru/cholman

ОК - ok.ru/cholmanrb

TikTok - tiktok.com/@cholman.tv

Телефон

Телефон: 8(34783)7-07-97.

Электрон почто

[email protected]

Адрес

Адрес редакции, типографии: 452688, Республика Башкортостан, г. Нефтекамск, Березовское шоссе, 4А, 1 этаж. Для писем: 452688, Республика Башкортостан, г. Нефтекамск, 8-е почтовое отделение, а/я 116, для редакции газеты «Чолман».