Все новости
Илалше-влак
1 Пургыж 2023, 11:52

Меҥай акай

Ик ояр теле кечын пошкудо Турбек ялыште илыше Меҥай акай деке миен тольым. Вет тудо, 90 ийыш тошкалше ӱдырамаш, «Чолман» газетын лудшыжо улеш.

М.М. Минликаева. Авторын фотожо.
М.М. Минликаева. Авторын фотожо.

Омсам тӱкалтен пурышым. Ваштарешем пеш чулым, изирак капан озавате лекте, мыйым ӧндале: «Ӱдырем, кушеч толын лектыч? Шукертсек икте-весым ужын огыналыс».

Пӧрт кӧргӧ ару, волгыдо. Чыла наста шке верыштыже. Тыште тыгай шоҥгыеҥ ила манын отат шоно. Тыманмешке чайым йӱаш ӱстембак тӱрлӧ кочкышым вераҥдыш. «Коч, ӱдырем, теве киндыжым пурл, теҥгече гына кӱктен луктым, вареньыжымат подыл, шкеак шолтенам. Уныкам-влакын кондымо кӧстенечыштым тамлен нал», - шуна тудо. Тамле пушан чайым подылмо коклаште тӱрлӧ нерген кок шагат утла кутырышна.

Меҥай Минликаевна Минликаева 1933 ий май тылзыште шочын. «Сарын икшывыжлан» моло семынак шуко йӧсым чыташ верештын.

Кугурак ийготан ӱдыр-влак колхоз шорыкым ончаш коштыныт. Меҥай акаят нунын дене пырля коштын. Но изи капан улмыжлан да ийготшо шудымылан кӧра тудлан шканже посна шорык тӱшкам ончаш пуэн огытыл. Вет телым вӱтажат йӱштӧ лийын. Адакшым вольыкым йӱкташ Ошвиче гыч вӱдым вӱдвара дене нумалыныт. 15 ийым эртымеке, тудымат шорыкым ончаш ушеныт. Тыге тудо вич ий тиде пашаште тыршен. Вара Сабанай фермыште (ик меҥге тораште) ончыч ушкалым лӱштен, вара пашмакым, презым 5 ий наре дене ончен. Варажым, сулен налме канышыш лекмешке, кормоцехыште тыршен. Ферма пашаеҥ-влак кеҥеж жапыште шошо гыч шыже марте пасушто тӱрлӧ пакчасаскам куштеныт. Тыгай пашаже Меҥай акайланат логалын. Пашалан тале, чулым 16 ияш ӱдырым сарыште да армийыште 8 ий служитлен толшо Аликай Ялитов марлан налын.

«Марием дене возалтде илышна. Ончыч вожылынам. Варажым, шоҥго велыш кайымекем, мемнан деч могай ӱдыр ден каче манам ыле. «Теве вескана ӧкынет», - ойлен Аликаем. Мутшо чыныш лекте. «Сар ветеранын тулык ватыже» семын мыняр льготым налде кодынам. Кок ӱдырым, Зина ден Ленам, ончен куштышна, адакшым кугу ӱдырнан Игорь эргыжым пеленна кугемдышна. Мариемын колымыжлан 20 ий эртыш. Икмыняр ий ончыч Ленан марийже, Павел, черланен колыш, кок ият ыш эрте, Игорь уныканат ош тӱня гыч кайыш. Кызыт ялыште Лена ӱдырем ила, фермыште ушкалым лӱшта, мый декем кажне кечын толын каяшат жапым муэш. Каныш кечын але отпуск жапыште уныкам-влак толедат, тазалыкем эскерен шогат. А тазалык шотышто моктаненат кертам: ӱмырем мучкылан ик ганат эмлымверыш логалын омыл», - манеш Меҥай Минликаева.

«Чолман» - пеш кӱлешан да йӧратыме газетем. Мый тудым лекмыж годсек 30 ий наре налам. Кажне номерым вучен шогем. Тушто шкемын палымем-влак нерген лудаш йӧратем. Поснак икымше лаштыкыште тӱрлӧ увер-влак келшат. Шкем гаяк шоҥго пошкудем-шамычлан мом возымым каласкалем», - кошартыш мутшым Меҥай акай.

Каяш тарванымекем, озавате почешем уремышкак ужатен лекте, шинча гыч йоммешкем, кидшым рӱзен кодо.

Автор:А. АСЫЛБАЕВА. Елтек ял, Дӧртыльӧ район.
Читайте нас: