Все новости

Илышыжым школлан пӧлеклен

Кажне айдеме койыш-шоктыш, кап-кыл, уш-акыл дене ойыртемалтеш, тыгодым пӱрымашыштат, илыш корныштат тӱрлӧ лийыт. Поро чонан айдеме воктене угыч илаш тӱҥалат, илыш вийым налат. Тыгай-влак кеч-кӧланат эре полшаш ямде улыт, кеч-могай шӱлыкан еҥын кумылжым нӧлталыт, ойган шӱмыш ӱшаным пуртен моштат. Нерге школышто шуко ий директорлан пашам ыштыше, илышыжым школлан пӧлеклыше Геннадий Изибаевич ИЗИБАЕВ нергенат тыге каласаш лиеш. Тудын нерген келгынрак пален налаш шонен, ик кече мӧҥгышкышт миен тольым.

Г.И. Изибаев. Авторын фотожо.
Г.И. Изибаев. Авторын фотожо.

Ялыште нунын кермыч пӧртышт торашке волгалт шинча, сурт воктенсе печыште марла орнамент поснак мотор тӱсым пуа. 

- Э-э-э, вара «макияжымат» ыштен шым шукто, - пеҥгыде кап-кылан, изиш чалемше ӱпан пӧръеҥ ваштарешем шыргыж лекте. 

- Вараш кодшаш ынже лий манын, вашкенак тольым, - вашештем мый.

Пӧртыш пурен, ӱстел коклаш верланымек, мутнам умбакыже шуйышна. 

- Геннадий Изибаевич, тазалыкда могайрак?

- Физический формышто лияш манын, спорт дене таҥлалтынам. Таза илыш-йӱлам кучаш тыршем. Эр сайын тӱрлӧ упражненийым ыштем. Монар ял марте кажне кечын йолын коштам.

- Пеш сай. Кызыт спорт «модыш» пура маныт. Тугеже теат вараш огыда код. Ынде шкендан нерген изишак палынем ыле. 

- Мишкан район Монар ялеш шочын-кушкынам. Тушто кандашияш школышто шинчымашым погымек, 1963 ийыште Благовещенск педучилищыш тунемаш пурышым. 1967 ийыште шке ялысе школышто историй да физкультура уроклам вӱдаш тӱҥальым. 

- Кажне пӧръеҥ армийыште служитлышаш. Тыландат тыгай пиал шыргыжалын?

- Туныктышылан ик ий ыштымеке, совет армий радамыш кайышым. Тунемше, туныктышо-влак погынен ужатен колтышт. Кок ий служитлымеке, Йошкар-Олаште Н.К. Крупская лӱмеш МГПИ-н историко-филологический факультетыштыже шинчымашым погышым. Студент годым комсорг, студотрядын командирже ыльым. Вич ий институт пелен духовой оркестрыште шоктышым.

- Уста еҥ чыла шотыштат уста. Рвезе годым тыгай качымарий-влак йыр мотор ӱдыр шуко «пӧрдын» докан. Пелашда тудо кундем гыч ала?

- Уке. Пӱрен шке кундем гычак ӱдырым вашлияш. Вера пелашем дене икымше курсышто палыме лийынна да вич ий пырля тунемынна. Визымше курсышто тунемме годым «Молодежное» кафеште сӱаным ыштышна. 

- Ял, шочмо кундем вий-куатым пуат, садлан шке кундемышкыда пашам ышташ толында?

- Туге. Монар школышто вер уке ыле, Нерге школыш пашаш толна. Мыйым вигак завучлан шогалтышт, Вера Александровна руш йылме уроклам вӱдаш тӱҥале. 

- Кумло ияш рвезым школ директорлан шогалтымеке, пашаштыда йӧсылык денат тӱкненда докан? 

- Тунам рвезе лийылтын, нимо дечат лӱдын, вожылын огынал. Садлан пашам ышташ куштылго лийын. Эр кает - кас толат. Суртвольык лийын гынат, чыла вере шуылтын. 

- Изишак школ нергенат палыме шуэш. 

- Нерге кыдалаш школ 1973 ийыште ышталтын. 1987 ийыште 320 веран у школым чоҥымо. А 1977 ийыште марий йылмым тунемме негызан школлан шотлалташ тӱҥалын, тудо ийынак «Школа года» Всероссийский конкурсын лауреатше лийын. Бирск оласе БирГПИ-н студентше-влак кажне ийын практикым эртеныт. Марий йылмым тунемме дене ятыр (1991, 1996, 2007 ийлаште) Межреспубликанский научно-практический конференций-влакым эртарыме. 

- Школ директорлан ыштенда гынат, эше «Чолман» газетыш возгалаш жапым муында. 

- Ышташ шонышо еҥ йӧным муэш. Кызыт, мутлан, чыла интернетыште муаш лиеш. А тунам тыгай лийын огыл. Кычалынам, коштынам, йодыштынам, возенам. «Чолман» газетын собкоржылан ыштымем нимынярат мешаен огыл, мӧҥгешла, шинчымашым шуаренам, шуко оҥай еҥ нерген пален налынам, икманаш, вес орбитыште пӧрдмемла чучын. 

- Геннадий Изибаевич, кызыт сулен налме канышыште улыда. Ынде кечыда кузе эрта?

- Кече эртымымат ом шиж, поснак кеҥежым. Мӱкшым ончем, кечыгут нунын воктене «пӧрдам», манаш лиеш. Яра жап улмо годым корзиҥгам тодам. Пӱртӱс лоҥгашкат коштын толам. Район кӧргыштӧ ветеран-влак коклаште таҥасымашлаште участвоватлем. Уныкам-влак толмо годым кечывалым адак гынат мӱкш воктене, кастене шахмат доска пелен жапым эртарена. 

Школ вуйлатыше чыла пала, мошта! А ок пале гын, пален налеш, йӧным муэш. Тыгай директор туныктышо-влаклан гына огыл, ешыштат авторитет лиеш. Геннадий Изибаевич эл кӱкшытыштӧ «Директор года» лӱмым сулен налын, марий школым вияҥдымыжлан Марий Эл Образований министерствын Чап грамотыж дене наградитлалтын, РСФСР Калык просвещенийын отличникше улеш (1989 ий), БР-н заслуженный туныктышыжо (2005 ий). Вера Александровна пелашыж дене кум икшывым ончен куштеныт, шинчымашым пуэныт. 

Виян, уста, шотан, ушан еҥ гына шинчымаш аланыште вуйлатыме пашам тынар ий айлен кертеш. Геннадий Изибаевичым юбилейже дене саламлена. Тургыжланымаш, ойго да осал шонымаш эреак ӧрдыжтӧ кодышт, а шӱм-чоныштыда ласкалык озаланыже. Шоҥгылыкым веселан вашлийын, пошкудо да йолташ-влак дене келшен, умылен, икте-весым пагален, илыш корным шуяш тыланена.

Автор:Л. БАЙРАМОВА. Мишкан район.
Читайте нас: