Пашам йӧратыше уста электрик

Александр Шайбаков 1934 ий 21 сентябрьыште ямле Тынбай ялеш шочын, Шайбак ден Сайналчын ешыштышт кокымшо икшыве лийын. Сарын шучкылыкшым шке шинчаж дене ужын. Изинек пашаш кычкалтын: шудо погымо жапыште имне дене кучерлан коштын, пасум куралме годым плуг дене имньым вÿден кондыштарен, кочкашат шолтен, кÿтÿмат кÿташыже логалын. Икманаш, аван пурла кидше лийын (ешыште эше кок шольо да шÿжар, иза лийыныт), а ачашт сарыште тушман ваштареш кредалын. 

1951-ше ийыште Тынбай школышто 7 классым тунем пытарен, да вигак школеш завхозлан коденыт. Кок ий гыч армийыш налыныт. Служитлен пӧртылмеке, шофёрлан тунем лектын да 5 ий колхозышто шофёрлан пашам ыштен. Самырык чоным ола илышат сымыстарен, Горький олаште 6 тылзе пашам ыштен да илен ончен. Но ял илыш чонлан шергырак лийын: мӧҥгӧ пӧртылын да уэш школыш завхозлан пурен. Ятыр жап келшымеке, 1958-ше ийыште Нина Яманаевна дене ешым чумыреныт.  

1965-ше ийыште Бирск олаште электриклан тунем лектын да 1994-ше ий марте, сулен налме канышыш лекмешке, илышыжым тиде профессий дене кылден. Колхозышто ик эн пагалыме специалист, а ял калыклан пашажым сайын палыше, уста электрик лийын. Ял калыкын суртыш электротулым пуртымаштат надырже кугу. 

Пашам ыштыме жапшым шарналтен, Александр Шайбакович тыгерак каласкалыш: «Гаражыште подстанций шоген, дизель дене токым пуэнна. Кечывалым токым колхоз пашалан кучылтынна гын, 5 шагат гыч 12 шагат йÿд марте ял калыклан пуэнна. Ферма ден амбарлан ик подстанций ыле, сандене ДТ трактор дене моторым кусаркаленна. Ик теле кечын машина кузовеш, тулуп дене пÿтырналтын, Белебей олаш моторым ачалаш намийымем ушеш чотак кодын. Мишканыште район сельхозэнергом почмек, электромоторым тушко ачалаш кондыштарена ыле. Варарак Чорайыште подстанцийым почыч. Нуно мыланна лишылрак лийыныт, кÿлеш годым полыш пуаш вашкерак толын шуын кертыныт. 1968-ше ийыште кугыжаныш токым пуыш; ял кӧргыштӧ, фермыште, амбарыште да гаражыште трансформатор-влакым шогалтыльыч. Кажне ялыште посна электрик-влак лийыныт, а мыйым «Первомайский» колхозын тÿҥ электрикшылан шогалтышт. Запчастьым кычалмаш, ачалымаш, ялласе электрик-влаклан полышым пуымаш мыйын ÿмбалне лийыныт. Тыгай случаят ушеш кодын: Измар ушкал фермыште йÿдым кум автоматшат йÿлен каен. Машинам заводитлаш ыш лий, пеш йÿштӧ ыле. 12 шагат йÿдым, аккумуляторым издер дене шÿдырен намиен, фермыште тулым пуымо. Йÿштымат, кок километр утла йолын кайышашымат шоналтын огыл. Ответственностьым шижылтын. А тыгайже ятыр лийын». 

Александр Шайбакович шке пашажым чот йӧратен, лийже манын шуктен. Каласкалымыж годым коклан шинчаштыже куан тул волгалтеш, коклан шинчавÿдшат лектеш. Пашам лийже манынак ыштыше еҥын гына тыгай чон шижмаш лийын кертеш дыр манын шонем. 

Пашам сайын ыштымыжлан тудлан ик гана веле огыл путёвкым кучыктеныт. Болгарийыште, Рига да Вильнюс олалаште лийын. «Ветеран труда» медаль да «Дети вой-ны» удостоверений дене палемдалтын. Нина пелашыж дене 63 ий ваш келшен да икте-весыштлан эҥертен илат. Кум эргым ончен куштеныт, коча-ковам кум уныка куандара. 

Тачысе кечылан ялыштына Александр Шайбакович пӧръеҥ-влак коклаште эн кугу ийготанлан шотлалтеш, туге гынат йол ÿмбалне пеҥгыдын шога, пÿсӧ уш-акыл дене ойыртемалтеш. «Мо тыланда вийым пуэн шога, илыш девизлан мом шотледа?» манын йодмемлан тыгерак вашештыш: «Пашам йӧратымаш, кызытат эр гыч кас марте йол ÿмбалне улам, мом-гынат ыштылам. Ешыште келшен илымаш, икте-весым умылымаш. Еҥлан порым ыштымаш - тудо тый декет савырнен пӧртылеш». Теве тыгай пагалыме уста электрик ила Тынбай ялыште. Тудым изижат-кугужат «Электрик Алик чӱчӱ, изай але кочай» маныт. 

Алик чӱчӱ, профессиональный пайремет дене!