Все новости
Айдеме да пӱртӱс
25 Апрель 2023, 10:49

Тушто эре кеҥеж озалана

Пӱртӱсын тиде оҥай лукыштыжо тӱрлӧ пушеҥге, вондер, кушкыл-влак телымат, шошымат пуйто кеҥежымсе гаяк ужарген шогат, саска-влак одарланен пеледыт. Уремыште лум кийыме годым ужарген пеледше пӱртӱс лоҥгаш логалме, мутат уке, изишак ӧрыктара да… кужу теле деч вара вучымо кеҥежым пуйто эшеат лишемда.

Ботанический садын оранжерейыштыже. Авторын фотожо-влак.
Ботанический садын оранжерейыштыже. Авторын фотожо-влак.

Тыгай ойыртемалтше пӱртӱс сӱретым мыламат апрель тӱҥалтыште Уфа оласе ботанический садын оранжерейыштыже ужаш пиал шыргыжале. Тудын тичмаш лӱмжӧ - Южно-Уральский ботанический сад-институт УФИЦ РАН. Йырым-ваш, вуй ӱмбалнат кечалт кушшо, тыгак ныл-вич метран але эшеат кӱкшырак, оҥай лышташан палыдыме пушеҥге-влакым ончен, Африкысе джунглиш логалмыла чучеш. Садын оранжерейыштыже (Уремысе йырвелжым тугодым экскурсийлан але почмо огыл ыле.) ужар тӱс дене волгалт шогышо могай гына кушкыл уке! Тыште, кокымшо суртым мушыла, тӱнян тӱрлӧ эллаштыже пӱртӱсыштым сӧрастарыше кушкыл-влак вожаҥыныт. Ночко субтропикын, пустыньын «озаже-влакат» вашлиялтыт, эсогыл Канар отрон «шочшыжо-влакат» улыт. Табличкылаште шукыжын шочмо элыштым Бразилийым, Австралийым, Йӱдвел да Рӱдӧ Америкым, Йӱдвел-Эрвел Азийым, Китайым, Японийым, Африкым палемдыме. Шуэн вашлиялтше южо кушкыл-влакын лӱмыштым илышыште йӧршын колалтын огыл. Тыгайже кокла гыч, мутлан, каучуконосный фикусым, киноварный кливийым, тирукале молочайым, хвощелистный казуаринам, Тобир питтоспрорумым, Бидвилла араукариям да молым палемдаш лиеш. Пушеҥге-влак кокла гыч тыгак фейхоа, лавр, япон эриоботрий, финик пальма, тетрастигма Вуанье, кипарис, алоэлистный юкка, двулопастный гинкго, секвойя, камальдульский эвкалипт поснак ойыртемалтыт. Гранат, лимон, кугу лышташан банан кушмымат эскераш оҥай. Вуй ӱмбалне кумдан шарлен кушшо фейхоа пушеҥгын (шочмо элжылан Бразилий шотлалтеш.) пеледмыжат путырак сымыстара. Суккулент-влак еш гыч тӱрлӧ кактус, маммилярия мландыштак кугун шарлен кушмышт дене ӧрыктарат. Кушкылыш вӱдым кугу шланг дене шават, садлан юж яндар, йӱр деч вара чодыра лоҥгаште коштмо шижмаш авалта. Экскурсийыш мийыше-влаклан экзотика пушеҥге коклаште шинчын каналташ мотор теҥгыл-влак улыт. «Живой уголок» манме лукышто оҥай кайык еш, вӱдысӧ мотор кол, черепаха-влак айдеме пӱртӱсын ойыраш лийдыме ужашыже улмо нерген ушештарат. Кеч ик татлан пӱртӱсын тыгай сылне лукыштыжо лиймаш шӱм-чоным кандара, тӱняужмашым кумдаҥда, экзотика кушкыл-влакын шочмо элышт дене палдара.  

Автор:Людмила Шавалиева
Читайте нас: