Ий нарынчалге тӱсан, ӱмбалныже шӱштыргышӧ лум кия гын, тудо вашке пудырга. Вӱд писын йогымо, мардежан, почылтшо верлаште, кӱвар йымалне да омыжвондо-влак кушмаште ий вичкыж лийын кертеш.
Йӱдым нигунам ий ӱмбач ида кошт.
Эҥер гоч лекташ кӱлеш гын, тошкалтше корно дене кайыман. Уке гын, эркын гына сер гыч волыман да кайышаш корным палемдыман.
Ийым икмынярын лектыда гын, коклаштыда 5-6 метр лийшаш.
Ийын чоткыдыжым йол дене тошкен тергыман огыл. Йол йымалныда ий шелын гын, мӧҥгеш йолым шӱдырен, мунчалтенрак кайыман.
Вачыштыда рюкзак уло гын, тудым ик могырко сакыман. Ий шелын кайыме годым, рюкзакым кудалтен, писын утлаш лиеш.
Колызо-влаклан воктенышт 20-25 метран кандырам налман. Мучашкыже нелытым сакыман да оҥгым ыштыман.
Вӱдыш пурен каенда гын, ида ӧрткӧ. Уло кап дене ий ӱмбаке ида воч, ида почаҥ. Нелытда дене ийым пудыртен, пурен каен кертыда. Киддам кумдан шарыза. Кынервуйда дене ийыш эҥертен вочса, эркын йолдам лукса да, кушеч толында, тушкак нушкын кайыза. Лекмеке, ночко вургемдам пунчалын, уэш чийыза.
Пурен кайыше еҥлан полшеда гын, тудын деке нушкын мийыза (пеш лишкак огеш кӱл, нелытда дене шкежат пурен каен кертыда), тоям але кандырам шуен, шӱдырен лукса.