Башкортостаныште «базовый ямде лиймаш» радамым илышыш шыҥдарат

Тиде мом ончыкта? 

«Базовый ямде лиймаш» кӱкшыт республикын молгунамсе гаяк илыш радамжылан нимогай вашталтышым ок ыште. Тыште комендант шагат ок лий, армийын кӱлешлыкшылан еҥ-влакын погыштым огыт нал, район ден кундем-влак коклаште границым огыт петыре. Указ дене келшышын, верысе кугыжаныш кучем завод, энергетика предприятий, военный объект-влакым аралымашым вияҥда, нормативно-правовой акт-влакым шотыш конда. Тыште частичный мобилизаций жапысе гай ситыдымаш-влак лийшаш огытыл. 

Илышыш шыҥдарышаш пашам, нуным шуктымо жапым, радамым, кызытсе жапын йодмашыжым да лийын кертше лӱдыкшым шотыш налын, тидлан регион вуйлатыше вуйын шога. Радий Хабиров республикыште оперативный штабым чумырен да вуйлата. Тушко оперативный службын, силовой структурын, министерство ден ведомство, тыгак регионысо организаций-влакын вуйлатышыштым пуртеныт.

«Тиде кугу ответственность. Указ дене келшышын, тӱҥ задача - регион-влакын вуйлыкыштлан оперативный решений-влакым приниматлаш йӧным кумдаҥдаш. Вес тӱҥ сомыл - республикысе управленческий команда, муниципальный образований, федерал структур-влакын мемнан кундемысе территориальный органыштын пашаштым виктарымаш. Мемнан тыгай паша опытна уло. Коронавирус инфекций ваштареш кучедалме годымат элын Президентше регион вуйлатыше-влакын полномочийышт шотышто тыгаяк пунчал-влакым луктын ыле», - палемден Радий Хабиров. 

Элын границыжым петырат мо?

Уке, огыт петыре. Кремльын официальный увертарымашыже почеш, военный положенийлан кӧра ныл регионышто границым петыраш огыт шоно. Регион-влак коклаште, курорт-влак улмо вер-шӧрыштат молгунамсе гаяк кошташ да чоҥештылаш лиеш. Краснодар крайын губернаторжо В. Кондратьевын мутшо почеш, тусо кундемыште тӱрлӧ чаракым пурташ кызытеш амал уке. Крым вуйлыкын советникше Олег Крючковат Крымыш пураш да лекташ корно эрыкан манын палемден.    

Россий Президент Владимир Путин Правительствылан мобилизацийыш логалше военнослужащий-влаклан тылзаш пашадар шотеш 195 тӱжем теҥге деч шагал огыл тӱлаш палемден. 

«Таче мый мобилизаций годым призывыш логалше военнослужащий-влаклан оксам палемдыме кугыт да жапыштыже тӱлымӧ шотышто йодмашым пеҥгыдын шуктымо нерген документеш кидпалым пыштышым. Ушештарем, выплатын кугытшо тылзылан 195 тӱжем теҥге деч шагал огыл лийшаш», - рашемден эл вуйлык. Тудын мутшо почеш, шийвундым салтак-влакын ямдылалтме да тунемме жапланат тӱлаш тӱҥалыт.

Башкортостаныште мобилизацийым 28 октябрь марте мучашлат. Тидын нерген республикын военный комиссарже Михаил Блажевич «Business FM Уфа» радиостанцийлан пуымо интервьюштыжо увертарен. Чылажат цифр дене кылдалтын, садлан республика, палемдыме планым шуктымеке, военный службыш ик уто еҥымат ок колто. «План деч шукырак погаш гын, еҥ-влакым ни чикташ, ни пукшаш, нунылан пашадарым тӱлаш йӧн ок лий», - ойла военком.

Мобилизоватлалтше-влакын ешыштлан могай полыш лиеш?

БР Вуйлык Радий Хабиров мобилизацийыш логалше але спецоперацийыш доброволец семын кайыше пӧръеҥ-влакын ешыштлан 30 тӱрлӧ утла ешартыш полышым ойыраш палемден. Тиде ик машиналан транспорт налогым тӱлымӧ годым 100% скидка, йочасадыш черет деч посна путевка да йочасадлан оксам тӱлымӧ деч утарымаш, йочалан кум ийым темыме марте «Шӧр кухньышто» специализированный тугок питаний, икшыве-влаклан тугок кружок-влак, продленка да 11 класс марте тунемше, техникумын, колледжын, училищын студентышт-влаклан тугок шокшо кочкыш, икшыве-влаклан кеҥежымсе да идалык мучко пашам ыштыше лагерьлашке тугок путевка, тунемме идалык мучко оласе кугыжаныш общественный транспортышто тугок коштмаш. Льгота-влак спискыш «Жилстройсбережений» программын условийжым лушкыдемдымашымат пуртымо: оксам счет гыч кеч-могай жапыште тичмашнек налаш але тылзе еда тӱлымӧ взносым ик жаплан чараш лиеш, но тыгодым программын участникше лийме статус ок йом. Башкортостанысе Илыме верым чоҥымо фонд деч пачерым рыночный деч ӱлышрак ак дене налаш лиеш. Мобилизоватлалтше да доброволец-влакын ешышт юридический, финансовый да психологический консультацийым, пашаш пурымо годым индивидуальный полышым тугок налын кертыт. Нине вашталтыш-влакым ноябрь гыч илышыш шыҥдараш тӱҥалыт.