+26 °С
Пылан
Чолман в ВКDZENЧолман в ОКЧолман Telegram
Все новости
Антитеррор
21 Ага 2021, 10:35

Тунемме верлаште теракт годым шкем кузе кучыман?

Озаҥ оласе туткар деч вара эл мучко, мемнан республикысе ола ден районлаштат, школлаште лӱдыкшыдымылык ситуацийым тергаш тӱҥальыч. Тыгодым шагал огыл проблеме тӱжвак лектын. Мутлан, оружиян преступник ваштареш орол мом ыштен кертеш? Молан йоча-влакым чыла вере лӱмын ямдылыме профессионал-влак огыл, а кӱлешан шинчымаш да моштымаш деч посна улшо тыглай еҥ-влак оролат? Кызыт кеч-могай школыш чарак деч посна пураш лиеш да нигӧ нимом ок каласе.

РФ просвещений министр Сергей Кравцов регион-влаклан школлаште, йочасадлаште, колледжлаште да моло образований учрежденийлаште лӱдыкшыдымылык шотышто йодмашым пеҥгыдемдыме нерген темлымаш проектеш кидпалыжым пыштен. Но кызытеш тиде темлымаш веле.
Элыште кугу тергымашым эртарыме деч вара школлаште у лӱдыкшыдымылык правил-влакым ямдылат. А ава-ача-влаклан, тургыжланаш огыл манын, тумарте мом ыштыман? Экстремальный ситуацийлаште шкем чын кучымо нерген правиллан туныкташ веле. Профессиональный спасатель ден эксперт-влак теве мом темлат:
  • Кеч-могай ЧП годым, ойлымыжо ок келше гынат, туныктышын мутшым колыштса.
  • Пуля, пудешт кертше устройствын пудыргыжо логал кертдыме верыш шылза. Класс кӧргыштӧ петыралтын, омсам мебель дене авырен, парт шеҥгек шылын, полышым вучаш лиеш. 112 номерыш, ава-ачалан йыҥгыртен, кушто улмыда да мо лиймым увертарыман. Телефоным йӱкдымӧ режимыш кусарыман.
  • Террорист-влак классыш пуреныт гын, нуным сыратыме ок кӱл. Ида кычкыре, ида шорт, ида лӱшкӧ, тыманмеш эрыкыш колташ ида шӱдӧ, ида ӱчаше, чыла йодмыштым шуктыза. Тыге шкендан да йырысе еҥ-влакын илышыштым арален коден кертыда.
  • Шкем тыматлын кучыза. Преступник шинчаш ончыман огыл: тулым почын кертеш.
  • Преступник дене шкевуя мутланымашым тарватыме ок кӱл. Тудын кокла ийготшым, пӧръеҥ але ӱдырамаш улмыжым, кап-кыл ойыртемжым, кузе мутланымыжым, акцентшым, оружийжым, шкем кузе кучымыжым шарнен кодаш тыршыман.
  • Айдемым утарашлан спецназын боецше-влаклан южгунам штурмым тӱҥалаш логалеш. Тыгай годым нигунам нигуш ида курж! Кӱварыш але парт йымак вочса. Вуйым кид дене авырыза. Оружийым ида логал: тудым кучен, правоохранительный пашаеҥ ваштареш куржыда гын, тендам террорист олмеш ужын кертыт.
  • Окна, омса, террорист дек ида лишем. Тиде эн лӱдыкшӧ вер-влак.
  • Штурм годым светошумовой гранатым кучылт кертыт (волгыдо шичам йымыктара, йӱк пылышым петыра, шикш пуш лектеш). Тыгай годым, кӱварыш шуҥгалтын, шинчам петырыман, вуйым кид дене авырыман да полышым вучыман.
    • «Башкортостан Республика» Издательский пӧрт ГУП гыч колтымо материал негызеш Л. ШАВАЛИЕВА ямдылен.
    Читайте нас:

    © 2024 «Чолман». Республиканская общественно-политическая газета на марийском языке. Издается с 24 апреля 1991 г.

    Главный редактор - Губаев Игорь Иванович.

    При использовании материалов гиперссылка на сайт cholman.info обязательна.

    Категория информационной продукции 12+

    Связь, информационный технологий да массовый коммуникаций сферым эскерыше Федеральный службын Башкортостан Республикысе Управленийже 2016 ий 11 июльышто ПИ ТУ02-01543 № дене регистрироватлен.

    Мы в соцсетях:

    ВКонтакте - vk.com/cholman

    Telegram - https://t.me/cholmantv

    Я.Дзен - https://dzen.ru/cholman

    ОК - ok.ru/cholmanrb

    TikTok - tiktok.com/@cholman.tv

    Телефон
    Телефон: 8(34783)7-07-97.
    Электрон почто
    Адрес
    Адрес редакции, типографии: 452688, Республика Башкортостан, г. Нефтекамск, Березовское шоссе, 4А, 1 этаж. Для писем: 452688, Республика Башкортостан, г. Нефтекамск, 8-е почтовое отделение, а/я 116, для редакции газеты «Чолман».
    Яндекс.Метрика